Zmienność rytmu serca w nadciśnieniu tętniczym Część III : wpływ fizjologicznej stymulacji układu współczulnego na zmienność rytmu serca w nadciśnieniu tętniczym

Zmienność rytmu serca jest uznaną metodą oceny aktywności autonomicznego układu nerwowego w zakresie regulacji układu krążenia, umożliwiającą ilościową ocenę wpływu zarówno układu współczulnego, jak i parasympatycznego na serce. Analiza zmienności rytmu serca pozwala również na ocenę wpływu określonych czynników na autonomiczną regulację układu krążenia. Wykazano wpływ wielu bodźców fizjologicznych, wzmagających aktywność układu współczulnego, takich jak pionizacja ciała, test pochyleniowy, aktywność fizyczna, wysiłek umysłowy — na wskaźniki HRV. U pacjentów z nadciśnieniem tętniczym odpowiedź wskaźników HRV na pionizację ciała, czyli wzmożenie składowej LF i obniżenie wartości HF, jest mniej widoczne niż u osób zdrowych. Podobnie wykazano również mniej nasilony wzrost wartości LF i obniżenie składowej HF w teście pochyleniowym. Upośledzenie zmian wartości składowych HRV w teście pionizacyjnym zależy od stopnia nadciśnienia tętniczego. Wpływ innych czynników stymulujących autonomiczny układ nerwowy — wysiłku fizycznego i wysiłku umysłowego — na HRV u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym jest niedokładnie poznany i wymaga dalszych obserwacji.

Heart rate variability (HRV) analysis is a well established method for assessing the autonomic nervous system activity upon the regulation of the circulatory system, providing provides the possibility of the quantification of the sympathetic and parasympathetic influences on the heart. Heart rate variability analysis enables to assess the influence of specified factors on the autonomic regulation of the circulatory system. It has been shown that several physiologic stimuli enhancing sympathetic activity, e.g. upright body position, tilt test, physical activity, mental stress have a strong impact on HRV components. In hypertensive patients the influence of the upright body position on HRV components — increase of LF and decrease of HF — is less pronounced than in healthy volunteers. Similarly, in hypertension there is observed less pronounced increase of LF and decrease of HF during passive tilt. The augmentation of the changes of HRV components in the course of tilt depends on the stage of hypertension. The influence of other factors stimulating autonomic nervous system — physical activity and mental stress — is not accurately described and needs further investigation.