IntroductionSexual activity among couples who do not plan to have children, requires the selection of an appropriate contraceptive. Due to the wide range of available methods of pregnancy prevention, education by gynecologists and midwives is necessary. Scientific research and observations of the physiological menstrual cycle of the woman allowed to distinguish hormonal, chemical, mechanical and natural methods of contraception.PurposeThe main purpose was to assess and analyze the knowledge of women of childbearing age about hormonal and non-hormonal methods of contraception.Material and methodThe survey was conducted in the period from February to April 2020 in a group of users of the Facebook social network, as well as among residents of the Krakow and Nowosądecki poviats. The knowledge of the respondents was checked using the proprietary questionnaire, which consisted of two parts; the record and the main part, which contained 23 closed-ended, single- and multiple-choice questions. The responses were then statistically analyzed using IBM SPSS Statistics version 26, and the results were collected in the form of tables and bar graphs.ResultsIn the study 206 women participated About 48.1% of the surveyed women described their knowledge as good and 25.7% as average. The knowledge of women about hormonal methods of contraception is much higher than about natural methods. Respondents from large cities, with higher education and using contraception have a significantly higher level of knowledge than other groups of surveyed women. There were no statistically significant differences between the level of knowledge of the surveyed women and age, marital status or professional status. On average, 81.05% of the respondents have never heard of natural family planning methods such as the Rötzer or Ogino-Knaus methods, and 70.9% are unfamiliar with a barrier method such as a vaginal sponge. 79.1% of the respondents believe that hormonal methods are the most effective methods of contraception, while the least effective are the intermittent intercourse- 70.4% Unfortunately, 81.1% of the respondents have knowledge about hormonal and non-hormonal methods of contraception from the internet, and only 68.4% from a gynecologist, the next sources of information are: scientific literature- 22.8% and friends 21.8%.ConclusionsThe state of knowledge of the surveyed women is insufficient. The main factors influencing the state of knowledge are the level of education and place of residence. The respondents have a significantly higher level of knowledge about hormonal methods than natural ones, they know the basic contraindications and benefits of using hormonal methods of contraception. The respondents have knowledge mainly from the Internet and, to a small extent, from a gynecologist, which shows that the participation of staff in education is negligible. Education is necessary, which will contribute to fewer unplanned pregnancies.
WstępAktywność seksualna wśród par, które nie planują w danym momencie potomstwa wymaga dobrania odpowiedniego środka antykoncepcyjnego. W związku z szeroką gamą dostępnych metod zapobiegania ciąży konieczna jest edukacja prowadzona przez specjalistów; lekarzy ginekologów oraz położne. Liczne badania naukowe oraz obserwacje fizjologicznego cyklu menstruacyjnego kobiety pozwoliły na wyodrębnienie hormonalnych, chemicznych, mechanicznych, a także naturalnych metod antykoncepcji.Cel Celem głównym pracy była ocena i analiza stanu wiedzy kobiet w wieku rozrodczym na temat hormonalnych i niehormonalnych metod antykoncepcji.Materiał i metodaBadanie ankietowe zostało przeprowadzone w okresie od lutego do kwietnia 2020 roku w grupie użytkowniczek portalu społecznościowego Facebook, a także wśród mieszkanek powiatu krakowskiego i nowosądeckiego. Wiedzę ankietowanych sprawdzono za pomocą autorskiego kwestionariusza ankiety, który składał się z dwóch części; metryczki oraz części zasadniczej, która zawierała 23 pytania typu zamkniętego, jedno- i wielokrotnego wyboru. Następnie przeprowadzono analizę statystyczną odpowiedzi przy użyciu pakietu IBM SPSS Statistics w wersji 26, a wyniki zebrano w formie tabel i wykresów słupkowych.WynikiW badaniu wzięło udział 206 kobiet.Około 48,1% ankietowanych kobiet określiło stan swojej wiedzy jako dobry a 25,7% jako średni. Wiedza kobiet na temat hormonalnych metod antykoncepcji jest znacznie wyższa, niż na temat metod naturalnych. Respondentki pochodzące z dużych miast, posiadające wyższe wykształcenie oraz stosujące antykoncepcję mają znacząco wyższy poziom wiedzy od pozostałych grup badanych kobiet. Nie wykazano istotnych statystycznie różnic pomiędzy poziomem wiedzy badanych kobiet a wiekiem, stanem cywilnym czy statusem zawodowym. Średnio 81,05% respondentek nigdy nie słyszało na temat naturalnych metod planowania rodziny, takich jak metoda Rötzera czy Ogino-Knausa, a 70,9% nie zna metody barierowej takiej jak gąbka dopochwowa. Ankietowane w 79,1% uważają, że metody hormonalne są najbardziej skutecznymi metodami zapobiegania ciąży, natomiast za najmniej skuteczną uważają stosunek przerywany- 70,4%. Niestety 81,1% respondentek czerpie wiedzę na temat hormonalnych i niehormonalnych metod antykoncepcji z internetu, tylko 68,4% od lekarza ginekologa, kolejnymi wymieniamy przez ankietowane źródłami informacji są: literatura naukowa- 22,8% oraz znajomi 21,8%.WnioskiStan wiedzy badanych kobiet jest niewystarczający. Głównymi czynnikami wpływającymi na stan wiedzy jest poziom wykształcenia oraz miejsce zamieszkania. Respondentki mają znacząco wyższy poziom wiedzy na temat metod hormonalnych niż naturalnych, znają podstawowe przeciwwskazania i korzyści wynikające ze stosowania hormonalnych metod zapobiegania ciąży. Ankietowane czerpią wiedzę głównie z internetu oraz w niewielkiej części od lekarza ginekologa, z czego wynika, że udział personelu w edukacji jest znikomy. Konieczne jest prowadzenie szeroko pojętej edukacji, co przyczyni się do mniejszej liczby nieplanowanych ciąż.
