Gnostic Conception of Subjectivity

Praca stara się przedstawić gnostyckie podejście do podmiotu, opierając się na metodologii zaproponowanej przez M. Foucaulta w jego genealogicznych badaniach zachodnich idei. Mając na uwadze, że każda myśl jest produktem specyficznych relacji w konkretnych momentach historycznych, przedstawia w jaki sposób gnostyckie koncepcje były budowane w reakcji na greckie podboje na wschodzie. Koncepcje te były następnie podstawą dla etyki i praktyki, lecz mimo ich religijnego podłoża, nie pretendowały do posiadania uniwersalnego zestawu norm, co pozwoliło na elastyczną ich implementację i w konsekwencji wypowiedzenie etycznej podległości wobec greckich wzorców zgodnych z „logosem”. Sprzężenie zwrotne napędzane przez budowanie zadomowienia w samym sobie oraz strategie wyrzeczenia pozwoliły na zbudowanie silnych podmiotów zdolnych do aktywnego wpływu na relacje władzy w epoce schyłku cesarstwa.

The work tries to present a Gnostic approach to “subject”, being based on methodology proposed by Michel Foucault in his study on genealogy of ideas in western society. Having had acknowledge, that every thought is a product of complex relations in the certain historical moments, it is concerned by how Gnostic concepts were built in reaction to Greek subjugation of the east. Those concepts then where basis for ethics and praxis, but despite the religious basis, they where lacking in universal normative system which allowed for flexible implementation and dismantling the subjection to the Greek rules of living according to the “logos”. The feedback loop of building a feeling of settlement in oneself and strategies of renunciation created firm subjects who were able to actively influence the relations of power in the age of roman eclipse.