Rola reakcji zapalnej w karcynogenezie jest przedmiotem licznych badań. Opracowano koncepcję mechanizmu systemowej reakcji zapalnej (systemic inflammatory response, SIR), na której podstawie poszukuje się związku między nasileniem reakcji zapalnej a przebiegiem choroby nowotworowej i rokowaniem. Markery stanu zapalnego znalazły zastosowanie w szacowaniu czasu wolnego od progresji, przykładowo w nowotworach jelita grubego, wykazano również przydatność niektórych wskaźników reakcji zapalnej w szacowaniu czasu całkowitego przeżycia w nowotworach przełyku, wątroby, żołądka czy trzustki. W artykule przeanalizowano obecny stan wiedzy na temat roli markerów stanu zapalnego w określaniu rokowania w nowotworach błony śluzowej macicy, jajnika oraz szyjki macicy. Do stosowanych wskaźników zalicza się: stosunek neutrofili do limfocytów (neutrophil-to-lymphocyte ratio, NLR), GPS (Glasgow Prognostic Score), mGPS (Modified GPS), stosunek płytek krwi do limfocytów (platelet-to-lymphocyte ratio, PLR) czy limfocytów do monocytów (lymphocyte-tomonocyte ratio, LMR). Trwają badania nad rolą neutrofili w zwiększeniu produkcji jednego z najważniejszych czynników neoangiogenezy guzów nowotworowych (vascular endothelial growth factor, VEGF). Zastosowanie znajdują także dobrze poznane wyznaczniki stanu zapalnego, takie jak poziom białka C-reaktywnego (C-reactive protein, CRP), którego podwyższona wartość może się wiązać z krótszym czasem przeżycia w złośliwym nowotworze jajnika. Istnieją wstępne dowody na związek między nasiloną reakcją zapalną a rokowaniem w nowotworach narządu rodnego. Aby jednak można było wprowadzić wskaźniki stanu zapalnego do codziennej praktyki klinicznej, konieczne są prospektywne badania na większych grupach.

The role of inflammatory response in carcinogenesis is the subject of numerous studies. A concept of systemic inflammatory response was developed to identify the relationship between increased inflammatory response and the course of cancer and prognosis. Inflammatory markers are used to estimate progression-free survival in e.g. colon cancer. Some inflammatory markers are also useful in estimating total survival in patients with esophageal, liver, gastric or pancreatic cancer. In this paper, we evaluated the current state of knowledge on the role of inflammatory markers in estimating prognosis in patients with endometrial, ovarian and cervical cancer. The markers used include the neutrophil-to-lymphocyte ratio (NLR), Glasgow Prognostic Score (GPS), Modified GPS (mGPS), platelet-to-lymphocyte ratio (PLR), and lymphocyte-to-monocyte ratio (LMR). There are ongoing studies investigating the role of neutrophils in increasing the production of vascular endothelial growth factor (VEGF) - one of the key mediators of neoangiogenesis in tumors. Well-known inflammatory markers, such as C-reactive protein (CRP), elevated levels of which may indicate shorter survival in ovarian carcinoma, are also useful. There is preliminary evidence supporting the relationship between increased inflammatory response and prognosis in gynecologic cancers. However, prospective studies in larger patient populations are needed to introduce inflammatory markers into everyday clinical practice.