Contractual right of pre-emption

W niniejszej pracy dyplomowej przedstawiam problematykę ochrony uprawnionego z umownego prawa pierwokupu. W ostatnich kilku lat daje się zaobserwować duże zainteresowanie prawem pierwokupu w obrocie gospodarczym, ze względu na bardzo dynamiczną sytuację rynkową (liczne bankructwa, przejęcia firm, dzierżawienie zakładów od syndyków masy upadłościowej itd.). Przepisy regulujące prawo pierwokupu nie są wystarczająco jasne co daje możliwość różnych interpretacji i w wielu wypadkach powoduje wymierne straty finansowe dla strony, która zdecydowała się skorzystać z prawa pierwokupu w umowie dzierżawy. W niniejszej pracy starałem się dowieść, że w obecnie obowiązującym stanie prawnym, instytucja jaką jest prawo pierwokupu, nie stanowi wystarczającej ochrony dla uprawnionego. Dlatego też odpowiem na pytanie, czy potrzebna jest nowa regulacja, które tę ochronę odpowiednio wzmocni.Szczególną uwagę zwróciłem w pracy na kwestię samoistności prawa pierwokupu - poddałem analizie orzecznictwo oraz literaturę w tym temacie. Starałem się odpowiedzieć na pytanie czy w powszechnie obowiązującym porządku prawnym możliwe jest, aby prawo pierwokupu stanowiło byt oderwany od umowy głównej.Najważniejszą część pracy stanowią rozważania jak obecnie obowiązujące przepisy prawa zabezpieczają sytuację uprawnionego w umownym prawie pierwokupu oraz jakie instrumenty prawne mu przysługują w razie naruszenia jego uprawnienia.Istotnym elementem niniejszej pracy jest sporządzona przeze mnie szczegółowa instrukcja, jak według mnie powinien postępować uprawniony, aby jak najlepiej zabezpieczyć swoje uprawnienie do skorzystania z prawa pierwokupu.Praca zawiera również krótkie porównanie prawa pierwokupu z innymi podobnymi instytucjami oraz wskazanie zalet i wady każdej z nich.W ostatniej części pracy zawarłem własne sugestie dotyczące kierunku zmian w przepisach regulujących instytucję prawa pierwokupu w kodeksie cywilnym aby zapewnić skuteczną ochronę uprawnionemu.

In this graduate work, I present the issues of protection of the entitled person of the contractual pre-emption right. In the last few years, there has been a lot of interest in the pre-emption right in business transactions, due to the very dynamic market situation (numerous bankruptcies, company acquisitions, lease of plants from bankruptcy trustees, etc.). Pre-emption law are not clear enough, which allows for various interpretations and in many cases causes significant financial losses for the party that has decided to include a pre-emption right in the lease agreement.In this work, I tired to prove that in the current legal state, the institution of the pre-emption right does not provide sufficient protection for the entitled person. Therefore, I will answer the question whether there is a need for a new regulation that will adequately strengthen the protection of the entitled person.In my work, I paid particular attention to the problem of the autonomy / self existence of the pre-emption right. I analyzed the judicial decision and literature on this subject. I tried to answer the question whether - in the generally applicable legal order - it is possible for the pre-emption right to be an entity completely detached from the main contract.The most important part of this graduate work are considerations of how the current legal regulations secure the rights of the entitled person in the contractual pre-emption right and what legal instruments they are entitled to in the event of a breach of their rights.An important element of this work is also a detailed instruction on what - in my opinion – should be done by the entitled person in order to secure his pre-emption right in the best possible way.The work also contains a brief comparison of the pre-emption right with other similar institutions as well as an indication of the advantages and disadvantages of each of them.In the last part of my graduate work, I included my own suggestions regarding the direction of changes in the legal provisions regulating the institution of the pre-emption right in the Civil Code in order to provide effective protection for the entitled person