The juvenile fiction of Józef Ignacy Kraszewski in the context of the novels of the late Enlightenment

The author of the article, referring to the early works of Józef Ignacy Kraszewski coming from the beginning of the 1830s, focuses on how the beginner writer used (first of all, in the novel Wielki świat małego miasteczka (The great world of a small town)) achievements of Polish fiction of the preceding decades, especially those of Fryderyk Skarbek - the author of Pan Antoni (Mr. Antoni) and Podróż bez celu (A journey with no aim), the novels openly modelled on Laurence Sterne’s writing. The background of these considerations about the plot and narrative structures of Kraszewski’s novelistic juvenilia is constituted by his critical statements - both those concerning the novels of his predecessors and those expressing expectations towards the genre itself, which back then began to develop dynamically in Polish literature.

Autor artykułu odnosząc się do wczesnych, pochodzących z początku lat trzydziestych XIX stulecia, powieści Józefa Ignacego Kraszewskiego, koncentruje się na tym, w jaki sposób początkujący twórca korzystał tam (przede wszystkim w utworze Wielki świat małego miasteczka z prozatorskich osiągnięć rodzimych pisarzy wcześniejszych dekad, z Fryderykiem Skarbkiem - jako autorem Pana Antoniego i Podróży bez celu, tekstów jawnie czerpiących z pisarstwa Laurence’a Sterne’a - na czele. Tłem tych, sygnalizujących potrzebę bliższego przyjrzenia się wskazanemu zagadnieniu, rozważań na temat fabularnych uwarunkowań juweniliów Kraszewskiego, dominujących w nich tonacji i sposobów organizowania struktury narracyjnej pozostają wypowiedzi krytyczne późniejszego autora Latarni czarnoksięskiej - zarówno dotyczące powieściowego dorobku jego poprzedników, jak i te, w których formułowane były oczekiwania względem samego gatunku, zaczynającego wówczas dynamicznie rozwijać się w obrębie polskiego piśmiennictwa.