Stygmatyzacja i prężność psychiczna a zachowania autodestruktywne u osób z zaburzeniami psychotycznymi

People affected by psychotic disorders almost every day face unpleasant consequences caused not only by direct symptoms of the disease but also by unfavorable behavior of the society. Mental resilience plays a key role in adapting to difficult situations and overcoming negative emotions. Its level also contributes to the intensification of self-destructive behaviors, defined as intentional and arbitrary behaviors that directly or indirectly threaten the life and well-being of an individual. 76 people diagnosed with a psychotic disorder participated in this study. The aim of the research was to assess the relationship between the level of stigma, mental resilience and gender and the emergence of self-destructive behaviors. The Kathryn Kelley Scale of Chronic Self-destructiveness in the Polish adaptation of Anna Suchańska (1998, 2020) was used to test self-destructiveness, the Scale for measuring resilience SPP-25 by Nina Ogińska-Bulik and Zygfryda Juczyński (2008) was used to measure mental resilience. Stigmatization was measured by the Consumer Experiences of Stigma Questionnaire (CESQ) in its polish adaptation by Piotr Świtaj and colleagues (2010). The results indicate that a higher level of mental resilience is associated with a lower intensity of self-destructive behaviors. Linear regression analysis with the hierarchic method revealed that both the level of resilience and the female gender influenced the severity of self-destructiveness. There was also a significant relationship between stigmatization and self-destructive behavior. These observations indicate the need to help patients increase their internal resources, helping them to take remedial actions in difficult life situations. Additionally, it is important to consider the female gender and stigma as another risk factors related to the emergence of self-destructive behaviors.

Osoby dotknięte zaburzeniami psychotycznymi niemal każdego dnia stawiają czoła przykrym następstwom spowodowanym nie tylko bezpośrednimi objawami chorobowymi, lecz i także nieprzychylnymi zachowaniami społeczeństwa. Prężność psychiczna odgrywa kluczową rolę związaną z adaptacyjnym dostosowaniem się do trudnych sytuacji oraz w przezwyciężaniu negatywnych emocji. Jej poziom przyczynia się również do nasilenia zachowań autodestruktywnych, definiowanych jako intencjonalne oraz dowolne zachowania, które to w sposób pośredni, bądź bezpośredni zagrażają życiu oraz dobrostanu jednostki. W badaniu wzięło udział 76 osób z diagnozą zaburzenia psychotycznego. Celem badań była ocena związku pomiędzy poziomem stygmatyzacji, prężności psychicznej oraz płcią, a pojawieniem się zachowań autodestruktywnych. Do zbadania autodestruktywności zastosowano Skalę Chronicznej Autodestruktywności Kathryn Kelley w polskiej adaptacji Anny Suchańskiej (1998, 2020), do pomiaru prężności psychicznej zastosowano Skalę do pomiaru prężności SPP-25, autorstwa Niny Ogińska-Bulik oraz Zygfryda Juczyński (2008), z kolei do pomiaru oceny stygmatyzacji posłużono się Kwestionariuszem Piętna i Dyskryminacji (Consumer Experiences of Stigma Questionnaire, CESQ) w jego polskiej adaptacji Piotra Świtaj oraz współpracowników (2010). Wyniki wskazują, iż wyższy poziom prężności psychicznej jest powiązany z mniejszym nasileniem zachowań autodestruktywnych. Analiza regresji liniowej metodą hierarchiczną ujawniła, że na nasilenie autodestruktywności wpływa zarówno poziom prężności, jak i płeć żeńska. Odnotowano również istotny związek pomiędzy stygmatyzacją, a zachowaniami autodestruktywnymi. Obserwacje te wskazują na konieczność pomocy pacjentom w zwiększaniu ich zasobów wewnętrznych, ułatwiających podejmowanie działań zaradczych w trudnych sytuacjach. Co więcej, ważne jest uwzględnienie płci żeńskiej oraz stygmatyzacji, jako dodatkowych czynników ryzyka związanego z pojawieniem się zachowań autodestruktywnych.