Ata bakma dona bak, içindeki cana bak. Terminologia hippiczna we współczesnym języku tureckim

The subject of the thesis is the presentation of equestrian terminology in Turkish. The first part of the work presents the important role that horses occupied in the everyday life and culture of the Turkish peoples and their importance in the and development of Turkish civilization. The ubiquitous presence of the horse in every aspect of nomadic life made its figure penetrate the religious life, becoming part of beliefs, myths, some shamanic rituals and funeral ceremonies. The relationship that developed between the horse and the rider, one based on friendship and help, sharing fate and brotherhood during the invasions. This relationship had a significant impact on the creation of the destans which praised this bond. and to the Turks' admiration for their beauty, strength and speed. Turks' admiration for the beauty, strength, speed and endurance of horses, seen at every step, also resulted in the emergence of a genre in Turkish divan poetry, praising the qualities of a horse. The horse also maintained its steadfast position during the Ottoman Empire; both the kapıkulu cavalry and akıncı horse strike units were important components of the Ottoman army. The horse was also an indicator of the status and wealth of Ottoman dignitaries and was an ornament of the Sultan's Stables.The second part of the work contains a semantic division of terms related to equestrianism in modern Turkish, also enriched with terminology used in the times of the Ottoman Empire. The third part contains an analysis in which attention is paid to the parts of speech, grammatical structures and etymology of the analyzed vocabulary represented in the studied material. The main assumption of the thesis was the collection, semantic systematization and analysis of equestrian terminology in Turkish, and the sources used in the work were translation dictionaries, articles and monographs devoted to equestrianism.The above work is the beginning of research on equestrian terminology contained in dictionaries and may constitute the basis for in-depth research on specialist equestrian terminology.

Tematem pracy jest przedstawienie terminologii hippicznej w języku tureckim. Pierwsza część pracy przybliża miejsce, jakie konie zajmowały w życiu codziennym i kulturze ludów tureckich oraz jego znaczenie w rozprzestrzenianiu się cywilizacji tureckiej. Wszechobecność konia w każdym aspekcie życia nomadów sprawiła, iż jego postać przeniknęła do sfery religijnej, stając się częścią wierzeń i mitów oraz jednym z elementów szamańskich rytuałów i pogrzebowych ceremonii. Relacja, jaka wytworzyła się pomiędzy koniem a jeźdźcem, oparta na przyjaźni i pomocy, współdzieleniu losu, braterstwu w trakcie najazdów prowadzi nas w dalszej części pracy do sławiących ową więź destanów, a tak widoczny na każdym kroku zachwyt Turków nad ich pięknem, siłą, szybkością i wytrzymałością do powstania osobnego gatunku w tureckiej poezji dywanowej, opiewającej przymioty konia. Koń utrzymał również swoją niezachwianą pozycję w czasach Imperium Osmańskiego, zarówno kawaleria zwana kapıkulu jak i konne jednostki uderzeniowe akıncı stanowiły ważny składnik osmańskiej armii. Koń stanowił także wyznacznik statusu i bogactwa osmańskich dostojników oraz był ozdobą sułtańskich stajni.Druga część pracy zawiera semantyczny podział terminów związanych z hippiką występujących we współczesnym języku tureckim, wzbogaconym także terminologią używaną w czasach Imperium Osmańskiego. Część trzecia zawiera analizę, w ramach której zwraca się uwagę na reprezentowane w badanym materiale części mowy, struktury gramatyczne oraz etymologię analizowanego słownictwa. Głównym założeniem pracy pracy jest zgromadzenie, semantyczne usystematyzowanie oraz analiza terminologii hippicznej w języku tureckim, a źródłami wykorzystanymi w pracy były słowniki przekładowe oraz artykuły i monografie poświęcone tematyce jeździeckiej. Powyższa praca stanowi zalążek badań nad terminologią hippiczną zawartą w słownikach i może stanowić podstawę do pogłębionych badań nad specjalistyczną terminologią jeździecką.