19th century Prague is a city that needs to face the new reality - enormous changes, such as the industrial revolution, overpopulation, technological progress, development of education, and the new idea - the model of a healthy, modern city. This is why in 1893 the Prague city hall passed the renovation act, which would materialize the great dream of a modern, Paris and Vienna inspired, Czech city. The entire process, which led to the destruction of Josefov and a significant part of the Old and New City, got to be known as “Prague Asanace”.The Asanace brought a new, modern look to the city, together with construction of a sewer network, increased construction standards, which was directly intended to minimize the spread of various diseases in the city center. That would especially affect the overpopulated Josefov, which had been a Jewish ghetto for centuries, which by the end of the 19th century became populated by the poorest. The renovation plan was widely criticized by the citizens and artists of Prague. Vilém Mrštík was one of the ones who opposed this idea with his Bestia triumphans manifesto, in which he defended the old Prague architecture (mostly the Lesser Town) and criticized the city hall’s actions. The unique architecture of Páté čtvrt and the labyrinth of narrow streets were forever lost, with new, modern tenement buildings taking their place. The Prague Asanace became an inspiration for the writer Miloš Urban, who set the story of the novel “Lord Mord” in 19th century Prague. The main character, count Karel Adam Arco, is a thirty-year-old man addicted to heroin, who becomes involved in a mysterious murders of Prague prostitutes. Most of his days he spends in Josefov, where he frequently visits brothels, his mistress and where he sells heroin. During one of his numerous walks around Josefov, the Old and New City, he observes changes, which are taking place and decides to buy an antique house Na Galerii, which soon becomes incorporated into the renovation plan. For this reason, he ends up in a conflict with the city hall, and desperately tries to save his “Prague palace”. The main goal of the paper “Prague Asanace in the novel Lord Mord by Miloš Urban” is to present how Josefov looked like in the 19th century, describe the process of the city’s renovation, and to analyze the way in which Miloš Urban described it in his existential horror.
Dziewiętnastowieczna Praga to miasto, które musi stawić czoła nowej rzeczywistości – ogromnym zmianom, jak rewolucja przemysłowa, przeludnienie, postęp techniczny, rozwój nauki a także nowej idei – wzorze zdrowego, nowoczesnego miasta. Dlatego w 1893 roku praski ratusz uchwalił ustawę asanacyjną, dzięki której miało się spełnić wielkie marzenie o czeskim, nowoczesnym mieście na wzór paryski lub wiedeński. Cały ten proces, który przyczynił się do zburzenia Josefova oraz części Starego i Nowego Miasta zyskał nazwę „praska asanacja”.Asanacja niosła ze sobą nowoczesny wygląd miasta, ale także budowę sieci kanalizacyjnej, polepszenie standardu budynków, których celem było powstrzymanie chorób szerzących się w centrum miasta, w przeludnionym Josefovie – dzielnicy, która przez wieki była żydowskim gettem, lecz pod koniec XIX wieku zamieszkiwały ją już tylko najbiedniejsze warstwy społeczeństwa. Plan asanacji spotkał się ze sprzeciwem ze strony mieszkańców oraz artystów. Przeciwko niemu wystąpił Vilém Mrštík ze swoim manifestem Bestia triumphans, który był obroną starej praskiej architektury (głównie Małej Strany) oraz krytyką działań rady miasta. Wyjątkowa architektura praskiej Páté čtvrti oraz labirynt wąskich oraz krętych uliczek zostały bezpowrotnie utracone, a na ich miejscu postawiono nowe, nowoczesne kamienice czynszowe. Po Żydowskim Mieście pozostało jedynie sześć synagog, żydowski ratusz oraz stary cmentarz żydowski.Asanacja praska stała się inspiracją dla pisarza Miloša Urbana, który akcję swojej powieści Lord Mord osadził w Pradze z końca XIX wieku. Główny bohater, hrabia Karel Adam Arco, to trzydziestoletni uzależniony od heroiny mężczyzna, który zostaje zamieszany w tajemnicze morderstwa praskich prostytutek. Znaczną część dni spędza w Josefovie, gdzie odwiedza domy uciech, swoją kochankę oraz sprzedaje heroinę. Podczas swoich licznych spacerów po Josefovie, Starym oraz Nowym Mieście obserwuje zachodzące zmiany oraz kupuje zabytkowy dom Na Galerii, który szybko zostaje wcielony do planu asanacji. Przez to popada w konflikt z radą miasta oraz stara się robić wszystko, aby ochronić swój „praski pałac”. Celem pracy dyplomowej „Asanacja praska w powieści Lord Mord Miloša Urbana” jest przedstawić jak wyglądał Josefov w XIX wieku, jak wyglądał proces asanacji oraz w jaki sposób Miloš Urban ukazał to w swoim egzystencjalnym horrorze.
