Tytuł pracy w języku angielskim: Personality traits as a predictor of selected manifestations of scepticism about science; the mediating role of conspiracy thinking.

Dynamicznemu rozwojowi wiedzy i zaawansowanych technologii towarzyszy rosnące na sile myślenie spiskowe i sceptycyzm wobec nauki. Sceptycyzm wobec nauki oraz myślenie spiskowe kwestionują odkrycia naukowe i proponują alternatywne wyjaśnienia zdarzeń. Głównym celem przeprowadzonego badania było zbadanie możliwej korelacji cech osobowości takich jak neurotyczność, otwartość na doświadczenie i ugodowość z przejawami sceptycyzmu wobec nauki, do których zaliczamy: negację wpływu człowieka na zmiany klimatyczne, ogólny stosunek do szczepień i deklarację niechęci szczepienia przeciw COVID-19. Dodatkowo sprawdzona została możliwa korelacja między wymienionymi przejawami sceptycyzmu naukowego oraz mediacyjna rola myślenia spiskowego na związek cech osobowości i sceptycyzmu wobec nauki, oraz jego przejawów. Do weryfikacji postawionych hipotez wykorzystano cztery narzędzia: Ogólną Skalę Wierzeń Konspiracyjnych, TIPI-PL oraz dwie skale stworzone na potrzeby badania, czyli Skalę mierzącą postawy wobec zmian klimatycznych i szczepień oraz Skalą mierzącą podejście do szczepień przeciwko COVID-19. Badanie zostało przeprowadzone w przestrzeni internetowej i przystąpiło do niego 100 osób w grupie wiekowej 20-26 lat. W wynikach została wykazana korelacja między wszystkimi przejawami sceptycyzmu naukowego, natomiast nie został potwierdzony zakładany korelacyjny związek cech osobowości i przejawów sceptycyzmu wobec nauki. Ponadto, w badaniu potwierdzono występowanie negatywnego mediacyjnego związku myślenia spiskowego na negację wpływu człowieka na zmiany klimatyczne z trzema cechami osobowości, czyli: otwartością na doświadczenie, ekstrawersją i sumiennością.

The dynamic development of knowledge and advanced technologies has been accompanied by a growing trend towards conspiracy thinking and scepticism about science. Scepticism about science and conspiracy thinking question scientific discoveries and propose alternative explanations of events. The main aim of the study was to examine the possible correlation of personality traits such as neuroticism, openness to experience, and agreeableness with manifestations of scepticism towards science, which include: denial of human impact on climate change, general attitude towards vaccination, and declaration of reluctance to vaccinate against COVID-19. Additionally, the possible correlation between the mentioned manifestations of scepticism towards science and the mediating role of conspiracy thinking on the relationship between personality traits and scepticism towards science and its manifestations were tested. Four tools were used to verify the hypotheses: The General Conspiratorial Beliefs Scale, the TIPI-PL and two scales created for the study, namely the Scale measuring attitudes towards climate change and vaccination and the Scale measuring attitudes towards vaccination against COVID-19. The study was conducted in an online space and 100 people in the age group 20-26 years joined it. The results showed a correlation between all manifestations of science scepticism, while the assumed correlational relationship between personality traits and manifestations of scepticism towards science was not confirmed. Furthermore, the study confirmed the presence of a negative mediating relationship of conspiracy thinking on denial of human impact on climate change with three personality traits, namely: openness to experience, extraversion, and conscientiousness.