The middle class in the social development process in the People’s Republic of China

Chińska Republika Ludowa to państwo, które przykuwa uwagę obserwatorów z całego świata. Najliczniejsze społeczeństwo świata, pretendowanie do roli światowego lidera, odrzucenie aksjologii politycznej świata zachodniego – to wszystko wzbudza poruszenie i zaciekawienie polityków i naukowców. Teoretycy rozwoju społecznego już w XIX wieku postawili tezę: społeczeństwa rozwijają się tak samo i dążą do tego samego celu. Czy jednak dotychczasowy rozwój historyczny Chin nie podważa tego stwierdzenia? Zasadniczą tezą niniejszej pracy jest: chińska klasa średnia, wbrew nadziejom i oczekiwaniom niektórych przedstawicieli Zachodu, nie rozpocznie modernizacji swojego państwa w stronę jego demokratyzacji i liberalizacji. W pierwszym rozdziale pracy omówione zostaną teorie rozwoju społecznego i fundamentalna siatka pojęciowa socjologii wytworzona w Europie XIX wieku. Zestawione z tym zostaną koncepcje teoretyczne badaczy chińskich, będące zarówno przekładem myśli zachodniej, jak i zupełnie nowymi teoriami socjologicznymi. Zakończone zostanie to podsumowaniem najnowszych paradygmatów politycznych rozwoju społecznego, stosowanymi przez władze Komunistycznej Partii Chin. W drugim rozdziale przedstawiona zostanie historia rozwoju klasowego w Chińskiej Republice Ludowej od czasu jej proklamowania. Szczegółowo zostanie opisany czas transformacji gospodarczej i następujący po nim przełom wieków, w którym państwo zaczęło ponosić socjalne koszty przyspieszonego rozwoju ekonomicznego. Trzeci rozdział będzie opisem aktualnego stanu społeczeństwa chińskiego, w szczególności chińskiej klasy średniej. Przedstawione zostanie jej sposób życia oraz podejście do polityki. Zamykać to będzie opis narzędzi i mechanizmów stosowanych przez władze chińskie w celu kierowania rozwojem społecznym w państwie. Przypadek Chin ma znaczenie nie tylko dla aktualnej globalnej sytuacji politycznej, ale również pozwala podważyć wciąż funkcjonujący historycyzm w europejskiej myśli socjologicznej. Zwraca to uwagę nie tylko na potrzebę ostrożności w opisywaniu i analizowaniu społeczeństw innych kultur za pomocą pojęć socjologicznych wytworzonych dla badania naszego regionu, ale również na konieczność współpracy naukowców z różnych części świata przy budowaniu naprawdę kompleksowej nauki o ludzkich zbiorowościach.

The People's Republic of China is a country that attracts the attention of observers from around the world. The most populous society in the world, claiming the role of world leader, rejecting the political axiology of the Western world - all this arouses curiosity among politicians and scientists. Theorists of social development already in the 19th century put forward a thesis: societies develop in the same way and strive for the same goal. But doesn't China's historical development undermine this thesis? The fundamental thesis of the paper is: the Chinese middle class, contrary to the hopes and expectations of some representatives of the West, will not begin to modernize their country towards its democratization and liberalization. The first chapter of the paper will discuss theories of social development and the fundamental conceptual grid of sociology developed in 19th century Europe. This will be contrasted with the theoretical concepts of Chinese scholars, some of which are translations of Western thought and some are entirely new sociological theories. It will conclude with a summary of the latest political paradigms of social development as applied by the Chinese Communist Party leadership. The second chapter will present the history of class development in the People's Republic of China since its proclamation. The time of economic transition and the subsequent turn of the century, in which the state began to bear the social costs of accelerated economic development, will be described in detail. The third chapter will be a description of the current state of Chinese society, in particular the Chinese middle class, its way of life and approach to politics. This will conclude with a description of the tools and mechanisms used by the Chinese authorities to guide social development in the country. The case of China is not only relevant to the current global political situation, but also allows for challenging the still functioning historicism in European sociological thought. It draws attention not only to the need for caution in describing and analyzing societies of other cultures using sociological concepts developed to study our region, but also to the need for scholars from different parts of the world to collaborate in building a truly comprehensive science of human collectivities.