Roman Ingardens Ontology of Relations

Ontologiczna koncepcja relacji Romana Ingardena stanowi złożone, nietypowe ujęcie tej problematyki. Mimo to nie leży w centrum zainteresowania badaczy dorobku Ingardena, nie stanowi również istotnego punktu odniesienia dla współczesnych ontologów zajmujących się tematem relacji. Dlatego, ze względu na jej niewątpliwą wartość z jednej strony, oraz na mało zaawansowany stan badań z drugiej, analiza teorii relacji Romana Ingardena oraz próba umiejscowienia jej w szerszym kontekście wydaje się przedsięwzięciem uzasadnionym. Pracę tę rozpoczynam od przedstawienia w rozdziale pierwszym trzech podstawowych sposobów pojmowania relacji: jako poliadycznych własności, jako własności sui generis, oraz jako zwykłych własności nierelacyjnych. Posiłkuję się tutaj badaniami Jeffreya Browera (2016), który dokonał reinterpretacji starożytnego i średniowiecznego myślenia o relacjach w kontrze do wizji spopularyzowanej przez Bertranda Russella. Rozdział drugi poświęcony został wprowadzeniu do teorii relacji Romana Ingardena. Omawiam w nim szereg kwestii formalno-ontologicznych, jak i problem statusu egzystencjalnego relacji. Rozdział trzeci stanowi szczegółowe omówienie wieloelementowej formalnej struktury relacji wedle wizji Ingardena. Na zakończenie, w rozdziale czwartym teoria Ingardena zestawiona została z wcześniej omawianymi sposobami pojmowania relacji, co ukazuje jej syntetyczny charakter.

Roman Ingarden’s ontological theory of relations is a complex, unorthodox approach to the subject. Despite this fact, it has not gained much notoriety over the years. Given its undisputed value and lack of serious research in this field, I consider an in-depth analysis of Ingarden’s ontology of relations – and an attempt to put it into the broader context – a worthwhile project. I start with the presentation of three general ways one can conceive of relations: 1) as polyadic properties, 2) as sui generis properties, or 3) as regular, monadic properties. I take inspiration from Jeffrey Brower (2016), who conducted a substantial revision of ancient and medieval thinking about relations, countering Russell’s influential narrative. Then, in Chapter 2, I give an introduction to Ingarden’s ontology of relations. I discuss here a variety of both formal- and existential-ontological questions. Chapter 3 is wholly devoted to the presentation of complex formal structure of relation in Ingrden’s view. I conclude with the comparison of Ingarden’s theory with previously given ways of thinking about relations, showing how synthetic Ingarden’s view truly is.