Opowieść o dwóch związkach zawodowych: polityka wewnętrzna i zagraniczna Krajowego Związku Górników i powstanie „Solidarności”

Dwa związki zawodowe pozornie różniące się motywacjami i trybami działania, brytyjski Krajowy Związek Górników (National Union of Mineworkers, NUM) i polski Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, były ze sobą powiązane na wielu płaszczyznach między 1980 a 1986 rokiem. Niniejsza praca opisuje sposób, w jaki NUM negocjował powstanie i późniejsze represje niezależnego związku zawodowego w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w swojej polityce wewnętrznej i zagranicznej. W celu wyjaśnienia działań NUM w odniesieniu do wydarzeń w Polsce, niniejsza praca stosuje krytyczną analizę dyskursu tekstów organizacyjnych, metodą dialektyczno-relacyjną wg. Normana Fairclougha. Wyniki pokazują, że chociaż faktory strukturalne miały wpływ na poziom transgranicznej dwustronnej współpracy związkowej, w ramach której działacze NUM współdziałali z Solidarnością, większe znaczenie miały faktory dyskursywne. Sposób, w jaki różne działacze NUM dyskursywnie ujęli status i cele Solidarności, oraz postrzegana popularność wcześniej istniejących dyskursów między tymi różnymi działaczami silnie wtrącały się w sposób, w jaki oni zdecydowali zachowywać się w stosunku do polskiego niezależnego związku zawodowego. Niniejsze badanie ma na celu pogłębienie zazwyczaj powierzchownego rozumienia odpowiedzi NUM na Solidarność w literaturze poświęconej reakcjom zachodnich związków zawodowych na wydarzenia lat 1980-81 i następnych zmian w Polsce. W przeciwieństwie do przyjętego w literaturze poglądu, niniejsza praca demonstruje brak jednolitej i statycznej reakcji NUM. Badanie powiązań między dwoma organizacjami reprezentującymi interesów klasy robotniczej i głównych czynników pośredniczących w tych stosunkach, ta praca wpisuje się w dyskusję wokół pytania, dlaczego autentyczny robotniczy internacjonalizm doświadczał trudności ze swoją manifestacją.

Two trade unions ostensibly divergent in their motivations and modes of operation, the British National Union of Mineworkers (NUM) and the Polish Independent Self-Governing Trade Union “Solidarity” (Solidarność), were interconnected in numerous and complex ways in the early 1980s. This thesis provides an account of how the NUM negotiated the emergence and subsequent repression of an independent trade union in the Polish People’s Republic in its domestic and international politics. In order to account for the substantive action taken by the NUM in reaction to Polish developments, the thesis subjects relevant organisational texts to a Critical Discourse Analysis of the dialectical-relational variant pioneered by Norman Fairclough. This reveals that although structural factors did influence the level of cross-border bilateral trade union cooperation that NUM actors engaged in with Solidarność, discursive factors were of greater import. The way that different NUM actors discursively framed the status and objectives of Solidarność, and the perceived purchase of pre-existing discourses among those different actors, strongly influenced the way they decided to behave in relation to the independent Polish trade union. This thesis serves as a corrective to the superficial treatment of the NUM response to Solidarność marking the existing literature on Western trade union responses to the events of the Polish Crisis of 1980-81 and the developments that followed. Contrary to these treatments, it demonstrates that the NUM response was far from unitary or static. In exploring the interrelations which existed between two institutions designed to represent the interests of workers, and accounting for the main factors which mediated this relationship, this thesis also contributes to the discussion being had as to why a genuine labour internationalism has historically struggled to manifest itself.