Studies of Polish-Jewish Literature: Paradigms and Challenges

This paper outlines the development of research on Polish-Jewish literature from its very beginning in the early 1980s, marked by the classical essay Jewish Self-portrait written by Jan Błoński, till the recent publications authored by the youngest scholars. Its aim is, on the one hand, to present the key paradigms employed in the interpretation of Polish-Jewish literary output: sociological paradigm, multicultural paradigm, and the paradigm of Polish-Jewish frontier. All of them offer specific perspectives of understanding Polish-Jewish writings as a literary, cultural and social phenomena and create descriptions of its positioning in the literary and cultural field. These paradigms were built on different sets of literary, social and cultural ideas and represent different trends within contemporary literary studies. On the other hand, the paper discusses the contentious and unresolved issues, as well as problems not yet raised and challenges faced by the contemporary researchers.

Artykuł przedstawia rozwój badań nad literaturą polsko-żydowską od lat osiemdziesiątych XX wieku i klasycznego studium "Autoportret żydowski " Jana Błońskiego po najnowsze publikacje autorstwa młodych literaturoznawców. Jego celem jest, z jednej strony , opisanie zasadniczych paradygmatów interpretowania literatury polsko-żydowskiej jako zjawiska literackiego, kulturowego i socjologicznego. Reprezentują one różne nurty współczesnych badań literackich ukierunkowanych na eksplorowanie socjologicznego i wielokulturowego wymiaru literatury oraz jej związków z pograniczami. Z drugiej strony, artykuł wskazuje sporne i nierozwiązane kwestie oraz "białe plamy" stanowiące aktualne wyzwanie badawcze.