The letter as a dialogue in the context of dialogical self theory

The article is focused on the phenomenon of dialogicality in the letter, which is first discussed in the light of the existing theories (proposed by Stefania Skwarczynska or Brigitte Diaz) and extended with new aspects of the definition of the letter, proposed in the "New Theory of the Letter" (Całek 2019). In the next part, for the analysis of the dialogical nature of epistolography, I propose a new research perspective: the dialogical self theory, whose creator and promoter is, above all, Hubert J. M. Hermans. The researcher, inspired by Mikhail Bakhtin's concept on a polyphonic novel, pointed out how important the phenomenon of internal dialogues with oneself is for identity. The self can be perceived as a multivoiced structure of meanings: every voice is relatively autonomous I-position engaging in internal dialogues. I combine this concept, developed in Poland by Małgorzata Puchalska-Wasyl and Piotr K. Oleś, with the communicative approach of Friedemann Schulz von Thun, who proposed a model of "internal team" containing internalized roles that an individual is able to assume by conducting internal dialogues. I use both concepts for epistolographic analysis, seeing in the letter a medium of such dialogicality: the sender simultaneously plays his own role and creates in the imagination the figure of the recipient - which is actually the inner voice of his own self - to dialogue with her in the letter. This imaginary conversation is possible because the subject produces two dialogue voices, gives them autonomy, and for the needs of a specific correspondent, creates a epistolary character who represents him in this epistolary conversation. The indicated mechanism, which has its psychological justification in the theory of dialogic self and communicative psychology, allows to explain changes in the subject's self-image in categories other than those used so far (such as self-presentation or self-creation).

Artykuł dotyczy zjawiska dialogowości listu, które jest najpierw omawiane w świetle dotychczas obowiązujących koncepcji (np. Stefanii Skwarczyńskiej czy Brigitte Diaz) oraz poszerzonej o nowe aspekty definicji listu, zaproponowanej w Nowej teorii listu (Całek 2019). W kolejnej części do analizy dialogowości epistolografii proponuję nową perspektywę badawczą: teorię ja dialogowego, której twórcą i propagatorem jest przede wszystkim Hubert J. M. Hermans. Badacz zainspirowany myślą Michaiła Bachtina na temat powieści polifonicznej wskazał, jak ważne dla tożsamości jest zjawisko prowadzenia wewnętrznych dialogów z samym sobą. Są one możliwe dlatego, że jednostka jest w stanie wypracować mechanizm, który pozwala na autonomizację wewnętrznych głosów w postaci pozycji Ja. Tę koncepcję, rozwijaną w Polsce przez Małgorzatę Puchalską-Wasyl i Piotra K. Olesia, łączę z podejściem komunikacyjnym Friedemanna Schulza von Thuna, który zaproponował model "zespołu wewnętrznego" obrazujący uwewnętrznione role, które jest w stanie przyjąć jednostka, prowadząc dialogi wewnętrzne. Obie omówione koncepcje, dotychczas rozwijanie w psychologii, wykorzystuję do analizy epistolograficznej, dostrzegając w liście medium takiej właśnie dialogowości: nadawca listu wchodzi w rolę równocześnie własną i kreuje w wyobraźni postać odbiorcy - będącą faktycznie wewnętrznym głosem jego własnego ja - by toczyć z nią w liście dialog. Ta wyobrażona rozmowa możliwa jest dlatego, iż podmiot wytwarza dwa dialogujące ze sobą głosy, nadaje im autonomię, a na potrzeby konkretnego korespondenta tworzy swoistą postać epistolarną, która go reprezentuje w tej właśnie rozmowie epistolarnej. Wskazany mechanizm, który ma swoje uzasadnienie psychologiczne w teorii dialogowego ja oraz psychologii komunikacyjnej, pozwala wyjaśnić zmiany w obrazowaniu siebie przez podmiot w innych kategoriach niż dotychczas stosowane (takie jak autoprezentacja lub autokreacja).