Magic or effective self-presentation, that is, about linguistic and extralinguistic means of expression conducive to creating a credible image of a fortune teller

Wróżbici towarzyszą człowiekowi od niepamiętnych czasów i w tej kwestii trudno oczekiwać większych zmian. Istnienie wróżbitów jest bowiem odpowiedzią na różnego rodzaju potrzeby człowieka – potrzebę bezpieczeństwa, przewidywalności, ładu czy choćby zaspokojenia ciekawości, zminimalizowania lęku przed nieznanym. Na tych właśnie potrzebach opiera się wróżbiarstwo, które jednak nie miałoby szans na przetrwanie, gdyby nie starania wróżbitów o wzbudzenie zaufania otoczenia. Ezoterycy więc, ze względu na wagę wiarygodności, będącej determinantem ich powodzenia i istnienia, stosują w procesie autoprezentacji rozliczne środki językowe oraz pozajęzykowe o charakterze manipulacyjno-perswazyjnym, mające na celu wykreowanie ich wiarygodnego wizerunku, czego udowodnienie stało się celem pracy. Do potwierdzenia założonej tezy doprowadziło natomiast dokonanie analizy językowej oraz pozajęzykowej warstwy wypowiedzi wróżbitów prowadzących program „Moc Magii”. Badane środki podzielone zostały zaś na kategorie, takie jak na przykład, w przypadku elementów językowych – kategoria atrakcyjności, charyzmatyczności oraz kompetencji, natomiast w przypadku środków pozawerbalnych m.in. na gesty oraz mimikę. Swoistym dopełnieniem owej analizy stało się zaś przytoczenie badań psychologicznych, wyjaśniających działanie wykorzystywanych przez wróżbitów środków ekspresji sprzyjających wykreowaniu wiarygodnego wizerunku oraz to, dlaczego skłonni jesteśmy im wierzyć.

Fortune-tellers have accompanied man since time immemorial and it is difficult to expect major changes in this matter. The existence of fortune-tellers is a response to various human needs - the need for security, predictability, order, or even to satisfy curiosity and minimize the fear of the unknown. These needs are the basis of fortune-telling, which, however, would not have a chance to survive if it were not for the efforts of fortune-tellers to arouse the trust of those around them. Therefore, due to the importance of credibility, which is the determinant of their success and existence, esotericists use in the process of self-presentation numerous linguistic and extra-linguistic means of manipulative-persuasive character. These means are intended to create a credible image of fortune-tellers and proving the use of these means of expression by them became the aim of the work. The analysis of the linguistic and extra-linguistic layers of the statements of fortune-tellers leading the program "Moc Magii" led to the confirmation of the assumed thesis. The measures were divided into categories, such as, for example, in the case of linguistic elements - the category of attractiveness, charisma and competence, and in the case of non-verbal measures - gestures and facial expressions, among others. This analysis was complemented by psychological research explaining the effect of the expressive means used by psychics to create a believable image and to explain why we tend to believe them.