Liability for damages and states of emergency

Przedmiotem niniejszej pracy magisterskiej jest zagadnienie odpowiedzialności władzy publicznej za szkody powstałe w czasie trwania stanów nadzwyczajnych. Na niniejsze opracowanie składają się trzy części. Pierwsza z nich poświęcona została ogólnej charakterystyce stanów nadzwyczajnych ze szczególnym uwzględnieniem ich elementów konstrukcyjnych, konstytucyjnych zasad obowiązujących w czasie ich trwania oraz przesłanek ich wprowadzenia. Rozdział drugi niniejszego opracowania traktuje na temat sposobu ograniczenia praw i wolności jednostki w czasie trwania stanów nadzwyczajnych. Rozważania dotyczące tej materii wymagały odwołania do zarówno regulacji międzynarodowych jak i krajowych - konstytucyjnych oraz ustawowych ze szczególnym uwzględnieniem wykładni klauzul limitacyjnych obowiązujących organy władzy publicznej w procesie wprowadzania ograniczeń praw i wolności człowieka i obywatela w czasie trwania stanów nadzwyczajnych. Trzecia część niniejszego opracowania poświęcona została analizie tytułowego zagadnienia, tj. problematyce odpowiedzialności władzy publicznej za szkody powstałe w wyniku ograniczeń praw i wolności jednostki nie tylko w czasie trwania stanów nadzwyczajnych, ale także za szkody powstałe w wyniku niewprowadzenia któregokolwiek ze stanów nadzwyczajnych pomimo spełnienia przesłanek do jego wprowadzenia. Prócz interpretacji przepisów, za pomocą których ustawodawca uregulował sposób dochodzenia odszkodowania za szkody powstałe w wyniku zarówno legalnego jak i nielegalnego działania przedstawicieli władzy publicznej w czasie stanów nadzwyczajnych rozdział ten zawiera rozważania na kanwie obecnej sytuacji związanej z pandemią SARS-CoV-2 w odniesieniu do próby oceny decyzji o niewprowadzeniu stanu klęski żywiołowej, zgodności z konstytucją ograniczeń praw i wolności jednostki w czasie pandemii oraz możliwości dochodzenia rekompensaty za powstałe w tym okresie szkody w wyniku podjętych przez przedstawicieli organów państwa działań i zaniechań. Poza zakresem niniejszego opracowania pozostaje problematyka sytuacji na granicy z Białorusią skutkującej trwającym od 2 września do 2 grudnia 2021 r. stanem wyjątkowym.

The subject of this master's thesis is the issue of public authority liability for damages caused during extraordinary measures. This study consists of three parts. The first one is devoted to the general characteristics of extraordinary measures, with particular emphasis on their structural elements, constitutional rules in force during their duration and the premises for their introduction. The second chapter of this study deals with the method of limiting the rights and freedoms of an individual during states of emergency. Considerations on this matter required reference to both international and national regulations - constitutional and statutory, with particular emphasis on the interpretation of limitation clauses applicable to public authorities in the process of introducing restrictions on human and civil rights and abilities during states of emergency. The third part of this study is devoted to the analysis of the title issue, i.e. the problem of public authority liability for damages resulting from restrictions on the rights and freedoms of an individual, not only during extraordinary measures, but also for damages resulting from failure to introduce any of the states of emergency despite meeting the conditions for his introduction. In addition to the interpretation of the provisions by which the legislator regulated the method of claiming compensation for damages caused by both legal and illegal actions of representatives of public authority during states of emergency, this chapter contains considerations on the basis of the current situation related to the SARS-CoV-2 pandemic in relation to the sample assessment of the decision not to introduce a state of a natural disaster, compliance with the constitution of restrictions on the rights and freedoms of an individual during a pandemic and the possibility of seeking compensation for damages caused during this period as a result of actions and omissions by representatives of state organs. The issues of the situation on the border with Belarus, resulting in the state of emergency lasting from September 2 to December 2, 2021, remain outside the scope of this study.