Human, history, nature : Mikhail Sholokhov's "And Quiet Flows the Don" and Józef Łobodowski's "Trylogia ukraińska" (Ukrainian Trilogy) : an overview

Autorka zestawia ze sobą dwie epopeje literackie - "Cichy Don" Michaiła Szołochowa oraz "Trylogię ukraińską" Józefa Łobodowskiego. Zastanawia się, w jakim stopniu podobnie, a w jakim różnie zostały zaprezentowane w obu dziełach wizje natury, człowieka, jego miejsca w historii, zwłaszcza w burzliwym okresie rewolucji bolszewickiej. Analizowane są kolejno: sposób konstruowania i przedstawiania bohaterów, obrazy przyrody i ich funkcje, epopeiczność obu dzieł. Tym uwagom towarzyszą również spostrzeżenia na temat roli tradycji w społeczności kozackiej, jej stopniowego zamierania i wynikających z tego procesu konsekwencji. Istotną rolę w rozważaniach pełni też opis odmiennego u Szołochowa i Łobodowskiego sposobu osadzania jednostki w historii: dla pierwszego wystąpienie określonych procesów (rewolucji i zmiany stosunków własności) jest faktem wynikającym z obiektywnych praw rozwoju formacji społeczno-politycznych, Łobodowskiego bardziej zajmuje proces nieuchronnej przemiany paradygmatu kulturowego widziany poprzez jednostkowe losy bohatera, bolesne wchodzenie w dorosłość dokonujące się na tle gwałtownie zmieniającego się pejzażu zrewoltowanej Rosji, wypełnionego głodem, śmiercią i upodleniem. Obaj pisarze na swój sposób odsłaniają prawdę o człowieku i jego miejscu w nurcie dziejowym.