Optymalizacja dawkowania takrolimusu u chorych po przeszczepie nerki i serca

Właściwa immunosupresja to niewątpliwe jeden z najważniejszych elementów skutecznej terapii post-transplantacyjnej. Niezależenie od tego jaki organ jest przeszczepiony, utrzymanie terapeutycznego stężenia leku immunosupresyjnego we krwi jest warunkiem niezbędnym to zminimalizowania ryzyka odrzucenia tego narządu. Celem pracy była optymalizacja dawkowania takrolimusu u pacjentów po przeszczepie serca oraz nerki. Do retrospektywnej analizy wyników badań wybrano 24 pacjentów transplantologicznych z Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II w wieku od 24 do 79 lat, w tym 12 po przeszczepie serca i 12 po przeszczepie nerki. Dawkowanie takrolimusu odbywało się według szpitalnego schematu leczenia - było jednakowe dla wszystkich pacjentów oraz nie ulegało zmianie w trakcie hospitalizacji; w przypadku biorców serca wynosiło 1 mg co 12 h oraz 0,5 mg co 12 h w przypadków pacjentów z przeszczepioną nerką. W terapeutycznym monitorowaniu takrolimusu wykonuje się oznaczenia stężeń leku w pełnej krwi pobieranej tuż przed podaniem kolejnej dawki, dlatego do badań zakwalifikowano tylko tych pacjentów, u których takie oznaczenia wykonywano (odpowiednia ilość i regularność oznaczeń). Analiza badań opierała się na ocenie wartości oznaczanych w stanie stacjonarnym w pełnej krwi stężeń takrolimusu, a także obliczaniu oraz interpretacji współczynników zmienności wewnątrzosobniczej (tj.: CV%) i poszukiwaniu możliwych korelacji wartości tych współczynników z parametrami biochemicznymi badanych chorych. Wyniki badań wykazały, że u 8 pacjentów spośród 24 chorych stężenia takrolimusu we krwi nie mieściły się w przedziale stężeń terapeutycznych (5-15 ng/ml), a u 3 pacjentów obliczony współczynnik CV% był znaczenie wyższy (p<0,05) od prawidłowego (>30%). Drugą część pracy poświęcono opracowaniu algorytmu postępowania w optymalizacji dawkowania takrolimusu, opartego na obliczeniu pola pod krzywą stężenie-czas (AUC), dla Zespołu Terapeutycznego czuwającego nad terapią pacjentów po przeszczepie narządów przeprowadzanych w Szpitalu im. Jana Pawła II.W podsumowaniu można stwierdzić, że w przypadku chorych po przeszczepie narządów należy prowadzić personalizację terapii immunosupresyjnej z uwzględnieniem zmienności między- i wewnątrzosobniczej oraz systematycznego monitorowania stężenia tego leku we krwi. Działania te mogą przyczynić się do minimalizacji odrzucenia narządu oraz występowania działań niepożądanych spowodowanych tym lekiem.

Proper immunosuppression is undoubtedly one of the most important elements of effective post-transplant therapy. Regardless of which organ is transplanted, maintenance of the therapeutic blood concentration of an immunosuppressive drug is essential to minimize the risk of rejection of this organ.The aim of the study was to optimize the dosage of tacrolimus in patients after heart and kidney transplantation.For retrospective analysis of the results, 24 transplant patients were selected from the Pope John Paul II Krakow Specialist Hospital aged 24 to 79, including 12 after heart transplant and 12 after kidney transplant. Dosing of tacrolimus was carried out according to the hospital treatment schedule - it was the same for all patients and did not change during hospitalization; for heart recipients, it was 1 mg every 12 h and 0.5 mg every 12 h for kidney transplant patients. Therapeutic monitoring of tacrolimus measures the concentration of the drug in the whole blood taken just before the next dose is administered, therefore only those patients who had such tests were enrolled in the study (appropriate number and regularity of measurements). The analysis of the studies was based on the assessment of the steady-state values of tacrolimus concentrations in whole blood, as well as the calculation and interpretation of intra-individual coefficient of variation (i.e. CV%) and the search for possible correlations of the these values with the biochemical parameters of the studied patients.The results showed that in 8 out of 24 patients the tacrolimus blood levels did not fall within the therapeutic range (5-15 ng/ml), and in 3 patients the calculated CV% coefficient of variation was significantly higher (p <0.05) than the normal one. (>30%). The second part of the work was devoted to the development of an algorithm for the optimization of tacrolimus dosage, based on the calculation of the area under the concentration-time curve (AUC), for the Therapeutic Team supervising the treatment of patients after organ transplant performed at the John Paul II.It can be concluded that in case of patients after organ transplantation, personalization of immunosuppressive therapy should be carried out, taking into account inter- and intra-individual variability, and systematic monitoring of the concentration of this drug in blood. These actions can help to minimize organ rejection and the occurrence of side effects caused by this medicine.