"Kolec róży" : o "duszy zranionej miłością", czyli doświadczeniu mistycznym Teresy od Jezusa (filmowa wizja Raya Lorigi)

Artykuł dotyczy filmu Raya Lorigi Teresa el Cuerpo de Cristo (Teresa, Ciało Chrystusa, 2007) ukazującego kształtowanie się formacji duchowej Teresy od Jezusa w powiązaniu z kontekstem kulturowym i historycznym – sytuacją w XVI-wiecznej Hiszpanii. Autorka analizuje zabiegi reżysera służące zobrazowaniu doświadczenia mistycznego Teresy przypadającego na okres od 2 listopada 1935 roku (tj. jej wstąpienia do klasztoru Wcielenia w Ávila) do 24 sierpnia 1562 roku (tj. inauguracji działalności pierwszego reformowanego Karmelu w klasztorze św. Józefa). Według Autorki zamiarem Raya Lorigi było ukazanie prostej historii pobytu Teresy w klasztorze Wcielenia w Ávila przedstawionej w zgodzie z jej duchową autobiografią – Księgą mojego życia przez pryzmat jej doświadczenia wewnętrznego zilustrowanego w Twierdzy wewnętrznej, w której opisała swą duchowość jako drogę przez siedem „komnat twierdzy”. Autorka skupiła się na analizie sposobów wizualizacji przez Lorigę radykalnego mistycyzmu Teresy, takich jak.: posłużenie się kluczem wizualnym (lejtmotywem czerwonej sukni sygnalizującym doświadczenie łask mistycznych) i motywem wahadłowych drzwi (nawiązującym do metafory mieszkań jako etapów w zjednoczeniu duszy z Bogiem), wizje objawień Chrystusa w jego cielesnej realności, ikonograficzne kompozycje scen wizyjnych (spotkań z Chrystusem czy zranienia mistycznego). Zdaniem Autorki w portrecie Teresy od Jezusa, jaki wykreował Ray Lorigá, można dopatrzeć się inspiracji interpretacją tej postaci przez uznanego hispanistę Josepha Péreza jako kobiety rzucającej wyzwanie czasom, w których przyszło jej żyć.

The article concern the film by Ray Lorigá Teresa el Cuerpo de Cristo (Theresa, The Body of Christ, 2007) showing the formation of the spiritual formation of Teresa of Jesus in connection with the cultural and historical context – the situation in 16th-century Spain. The author analyzes the director`s efforts to illustrate the mystical experience of Teresa during the period from November 2, 1535 (i.e. her entry into the monastery of the Incarnation in Ávila) to August 24, 1562 9i.e. the inauguration of the activity of the first Reformed Carmel in the monastery of St. Joseph). Acording to the author, Ray Lorigá`s intention was to present a simple story of Teresa`s stay in the monastery of the Incarnation in Ávila, presented in accordance with her spiritual autobiography – The Book of My Life through the prism of her inner experience illustrated in the Inner Fortress/ The Interior Castle, in which she described her spirituality as a path through seven “chambers of the fortress”. The author focused on the analysis of the ways in which Lorigá visualized Teresa`s radical mysticism, such as the use of a visual key (the leitmotif of a red dress signaling the experience of mystical graces) and the motif of a swinging door (referring to the metaphor of apartments as stages in the union of the soul with God), visions of revelations Christ in his bodily reality, iconographic compositions of vision scenes (meetings with Christ or mystical wounding). According to the author, in the portrait of Teresa of Jesus created by Ray Lorigá, one can find inspiration by the interpretation of this character by the renowned Hispanist Joseph Pérez as a woman who challenges the times in which she lives.