Spatio-temporal distribution of wildlife–vehicle collisions in the Polish Carpathians between 2015 and 2021

Problem zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt jest powszechnym problemem w polskiej części Karpat. W ostatnich latach na obszarze całej Polski dochodzi do coraz większej ich liczby. W wyniku tego zdrowie i życie tracą setki ludzi i dziesiątki tysięcy zwierząt, co ma również znaczący, negatywny wpływ na środowisko przyrodnicze. W poniższej pracy przeprowadzono analizę oraz sporządzono charakterystykę poszczególnych czynników wpływających na zwiększenie ryzyka kolizji pojazdów ze zwierzętami, a także opracowano ich czasowe i przestrzenne rozmieszczenie w latach 2015-2021. Jako czynniki w największym stopniu wpływające na ryzyko wystąpienia zdarzeń drogowych z udziałem zwierzyny wskazano: natężenie ruchu na danej drodze, warunki oświetleniowe oraz doświadczenie i wiek kierującego pojazdem. Do dużej liczby kolizji dochodziło w największych miastach, co ma związek z bardzo dużym zagęszczeniem sieci drogowej w ich granicach. Największą liczbę kolizji przypadającą na kilometr drogi odnotowano w gminach położonych w północnej części polskich Karpat, a także we wschodniej części województwa podkarpackiego oraz na obszarach pogranicza województw śląskiego i małopolskiego. Pod względem czasowym, do największej liczby kolizji, dochodzi w dwóch szczytach: porannym i wieczornym, w ciągu tygodnia podczas weekendów (sobota do poniedziałku), a podczas całego roku w okresie wiosennym i jesiennym.

The problem of wildlife-vehicle collision (WVCs) is common in the Polish Carpathians. In the following years, their number increases throughout Poland. As a result, hundreds of people and tens of thousands of animals are losing their health and lives. It is a significant negative impact on the natural environment. In the following work, the analysis of individual factors influencing the increased risk of collisions between vehicles and animals was carried out, and their spatial and temporal distribution was developed. The following factors were indicated as factors affecting the risk of road incidents with the participation of animals to the greatest extent: traffic intensity of Carpathians roads, lighting conditions as well as experience and age of the vehicle driver. The greatest number of collisions took place in the largest cities, which is related to the very high density of the road network within their borders. The highest number of collisions per kilometer of road was recorded in communes located in the northern part of the Polish Carpathians, as well as in the eastern part of the Podkarpackie Voivodeship and in the border areas of the Śląskie and Małopolskie voivodships. In temporal analyses, the highest number of collisions occurs in two peaks: morning and evening, especially during weekends (Saturday to Monday). Most of the collisions also occurred during the spring and autumn.