Wybrane różnice w języku elity i służby na przykładzie serialu „Downton Abbey”

Celem tej pracy jest pokazanie różnic w języku elit i służby na przykładzie serialu „Downton Abbey” w zakresie zwracania się do siebie, formułowania próśb i rozkazów, rejestrów oraz użycia przekleństw i obraźliwych określeń.Część teoretyczna pracy porusza kwestię dialektu jako odmiany języka, która pozwala wyróżnić ze społeczeństwa grupy na podstawie ich mowy. Przedstawiciele różnych klas społecznych wykazują różnice w cechach językowych – słownictwie, gramatyce i wymowie. Ponadto, różnice te istnieją między kobietami i mężczyznami z tej samej grupy społecznej. Styl i rejestr językowy również są istotnymi kwestiami, ponieważ pozwalają dostosować stopień formalności oraz zasób słownictwa w zależności od sytuacji. Ostatnim pojęciem jest tożsamość, która z punktu języka ukazuje, że indywidualne cechy mowy zależą od grupy społecznej, do której dana osoba należy.Analiza w drugim rozdziale pracy ukazuje, że istnieją wyżej wymienione różnice w języku elit i służby w serialu. Te dwie grupy w różny sposób zwracają się do siebie i inaczej formułują rozkazy i prośby. Język bohaterów jest również wzbogacony o różne typy rejestru. Na koniec przedstawiona jest kwestia przekleństw używanych wśród elit w sytuacjach, które nie są społecznie akceptowalne.

The aim of the thesis is to present differences in the language of elites and servants from the series “Downton Abbey” as regards address terms, requests and orders, registers, swear words and insults. The theoretical part of the study covers the question of dialect as a subvariety of a language, which is used to distinguish certain types of groups from society on the basis of their speech. Different social classes have various linguistic features as regards vocabulary, grammar and pronunciation. Moreover, women and men from the same social class also speak differently. Style and register are also important as they enable to adjust the degree of formality and vocabulary repertoire to a particular situation. The last notion is identity, which in linguistic terms shows that features of speech of an individual depend on a social group to which she or he belong.The examples analysed in the second chapter prove that the aforementioned linguistic differences exist in the language of elite and service members in the series. The two groups have various manners of approaching each other, making requests and giving orders. The language is further enriched due to the types of register introduced by some of the protagonists in the series. Finally, there is also a portrayal of swear words used by the elites in socially unacceptable situations.