Niefunkcjonalność i jej odbiór jako zjawiska w modzie XXI wieku

The aim of this paper is to examine non-functionality in fashion. As examples of this phenomenon I will analyze the following art projects: Hussein Chalayan Spring/Summer 2007 show, project Glass Slippers by Sruli Recht, and Fredrik Tjærandsen’s 2019 BA show. With their help, the category of non-functionality will be outlined and then related to the definitions of fashion and clothing. In order to more clearly characterize the phenomenon, I will also answer questions about the relationship of non-functionality with avant-garde as these categories are often combined with each other. Since in this work non-functionality is perceived mainly as a phenomenon arising in reception, in the further part of the paper the attention will be focused on the study of reactions to the Fredrik Tjærandsen’s show which became viral and reached a wide audience. Searching for the reasons for various comments of Internet users, I will analyze the impact of class divisions and differences in the cultural capital on the reception of non-functional fashion. Finally, this work will consider the "functionalization of non-functional" defined as ability to find functions that can be assigned to garments in order to explain their usefulness in isolation from the traditional functions attributed to clothing.

Celem tej pracy jest przyjrzenie się zjawisku niefunkcjonalności w modzie. Za przykłady posłużą następujące projekty artystyczne: pokaz Husseina Chalayana Spring/Summer 2007, projekt Glass Slippers autorstwa Sruliego Rechta oraz pokaz Fredrika Tjærandsena z 2019 roku. Przy ich pomocy zarysowana zostanie kategoria niefunkcjonalności, co pozwoli odnieść ją następnie do definicji mody i ubioru. W celu wyraźniejszego nakreślenia analizowanego zjawiska praca postara się także odpowiedzieć na pytania dotyczące relacji niefunkcjonalności z awangardowością jako kategorii często łączonych ze sobą. Ponieważ w tej pracy niefunkcjonalność postrzegana jest głównie jako zjawisko rodzące się w odbiorze, to w dalszej części uwaga skupiona będzie właśnie na badaniu recepcji projektów. W tym celu przywołane zostaną reakcje na pokaz Fredrika Tjærandsena, który przez to, że stał się viralem trafił do szerokiego grona odbiorców. Poszukując przyczyn różnic w komentarzach internautów przeanalizowany zostanie wpływ podziałów klasowych oraz różnic w posiadanym przez odbiorców kapitale kulturowym na recepcję niefunkcjonalnej mody. Na koniec ta praca zastanowi się nad „funkcjonalizacją niefunkcjonalnego” – wyznaczone zostaną potencjalne funkcje, które można nadawać w celu wytłumaczenia sobie przydatności projektów prezentowanych na wybiegu w oderwaniu od tradycyjnych funkcji przypisywanych ubiorowi.