Koligacje małopolskich rodów możnowładczych w XV wieku

Celem niniejszej pracy magisterskiej było przedstawienie praktyki doboru małżeńskiego wśród małopolskich rodzin możnowładczych w XV wieku. Swoje rozważania oparłam na opracowanych monografiach poszczególnych rodzin oraz na ukazanych w Polskim Słowniku Biograficznym biogramach wybitnych przedstawicieli pochodzących z tych rodzin. Na początku swojej pracy starałam się krótko ukazać kwestie dotyczące prowadzonych badań nad rodami i genealogią. Następnie krótko przedstawiłam najważniejsze czynniki doboru małżeńskiego w średniowieczu, które zostały wyszczególnione i omówione przez Marię Koczerską. W dalszych fragmentach krótko przybliżyłam każdą z wybranych przeze mnie rodzin, czyli kolejno Melsztyńskich, Tarnowskich, Tęczyńskich, Kurowskich, Rytwiańskich, Szafrańców, Oleśnickich, Sienieńkich, Kmitów i Kurozwęckich. Pokrótce nakreśliłam rolę polityczną, jaką odgrywali w XV wieku, starając się wskazać momenty, w których cieszyli się największym znaczeniem w kraju. Zwięźle opisałam również podstawy majątkowe i zachodzące w nich zmiany. W ostatnim rozdziale omówiłam praktykę doboru małżeńskiego wśród badanych przeze mnie małopolskich rodzin możnowładczych. W tym miejscu szerzej przedstawiłam czynniki, mające wpływ na praktykę doboru, do których należał wiek małżonków wstępujących w pierwszy związek oraz powtórne małżeństwa przez nich zawierane. Starałam się także przybliżyć kwestię świadomości pokrewieństwa wśród grupy możnowładczej oraz zasięg terytorialny, w obrębie którego poszukiwano kandydatek i kandydatów na żony i mężów. Analizie poddałam również kwestię równości stanowej między małżonkami. Na samym końcu omówiłam zagadnienia związane z posagami i wyprawami panieńskimi.

The aim of this master's thesis was to present the practice of marital selection among Małopolska noble families in the 15th century. I based my considerations on monographs of individual families and biographies of prominent representatives from these families presented in the Polish Biographical Dictionary. At the beginning of my work, I tried to briefly discuss the issues related to the research on family and genealogy. Then I briefly presented the most important factors of marriage selection in the Middle Ages, which were listed and discussed by Maria Koczerska. In the following fragments, I briefly introduced each of the families I selected, i.e. the Melsztyńscy, Tarnowscy, Tęczyńscy, Kurowscy, Rytwiańscy, Szafrańcowie, Oleśniccy, Sienieńscy, Kmitowie and Kurozwęccy families. I briefly outlined the political role they played in the 15th century, trying to indicate the moments in which they enjoyed the greatest importance in the country. I also briefly described the property grounds and the changes taking place in them. In the last chapter, I discussed the practice of marital selection amongst Małopolska noble families that I researched. At this point, I discussed the factors influencing the practice of selection, which included the age of spouses entering the first relationship and their second marriages. I also tried to bring closer the issue of the awareness of kinship among the magnates and the territorial scope within which candidates andcandidates for wives and husbands. I also analyzed the issue of equality between the spouses. At the end, I discussed the issues related to dowries and hen expeditions.