Sądowa kontrola decyzji administracyjnych w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych

This paper discusses the judicial review of decisions in social insurance cases, which is atypical and unique from the majority of other administrative procedures. The primary difference results from the adoption of a mixed administrative and judicial procedure, where cases are first heard and decided by administrative bodies, but appeals from these decisions belong to jurisdiction of common courts. Therefore, these two stages of adjudication are governed by two distinct systems of procedure: administrative and judicial, respectively. In addition to this analysis of issues with the procedural framework, this work will also discuss historical models of social security adjudication, historical consideration of insurance cases in academic works, as well as the development of the concept of social insurance over the last hundred years.

Niniejsza praca poświęcona jest omówieniu zagadnienia sądowej kontroli decyzji w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, która ma charakter głęboko nietypowy i swego rodzaju wyjątkowy wobec innych procedur administracyjnych. Wspomniana odmienność wynika bowiem z faktu przyjęcia koncepcji procedury mieszanej - administracyjno-sądowej, która polega na tym, że sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych w pierwszej instancji rozpoznają organy administracji, natomiast rozpoznanie odwołania od zapadłych rozstrzygnięć należy już do kognicji sądów powszechnych. Jest to zatem obszar, w którym stykają się dwie procedury – administracyjna i cywilna i kwestia ich wzajemnej korelacji choćby już z praktycznego punktu widzenia jest niezwykle istotna. Poza głównym tematem związanym tak właściwie z wyszczególnieniem przepisów procedury sądowej i ich interpretacją, stanowiącymi zagadnienie ściśle dogmatyczne, w pracy oprócz tego omówione również zostaną historyczne modele sądownictwa ubezpieczeń społecznych, charakter spraw ubezpieczeniowych w doktrynie, jak również kształtowanie się pojęcia ubezpieczeń społecznych na przestrzeni ostatnich stu lat.