Niniejsza praca skupia się wokół zidentyfikowanego w tytule wpływu zjawiska tokenizacji na istotę papierów wartościowych w prawie polskim. Mając na uwadze rozwój technologiczny, przejawiający się między innymi w coraz powszechniejszym wykorzystaniu technologii rozproszonych baz danych skonstruowanych w postaci łańcuchów bloków (ang. blockchain) niniejsza praca podda pod analizę dogmatyczną możliwość zastosowania tokenizacji wobec wierzycielskich papierów wartościowych oraz implikację, jakie wykorzystanie tejże technologii miałoby w prawie polskim. Przede wszystkim, praca analizuje zapatrywania doktrynalne dotyczące natury jurydycznej papierów wartościowych, wykorzystując do tego celu dorobek orzecznictwa sądów polskich, a także piśmiennictwa zarówno krajowego, jak i zagranicznego. Przedstawiając najważniejsze funkcje pełnione przez papiery wartościowe, które wpływają na ich istotę prawną, praca w Rozdziale 2 skupia się na rozważaniach o koncepcjach dogmatycznych, które w najdokładniejszy sposób oddają naturę jurydyczną papierów wartościowych. Przeanalizowawszy różnorodne zapatrywania doktrynalne na istotę papierów wartościowych, po zajęciu własnego stanowiska w tejże sprawie, praca magisterska w Rozdziale 3 porusza zagadnienie obowiązywania, bądź nieobowiązywania, zamkniętego katalogu papierów wartościowych w polskim porządku prawnym. Bacząc na ewentualną doniosłość opowiedzenia się za obowiązywaniem w prawie polskim zasady numerus clausus w tym zakresie – Rozdział 3 w sposób kompleksowy zaprezentuje polemikę z obecnymi w krajowym piśmiennictwie poglądami na wskazaną kwestię. W ten sposób wykazane zostanie, iż wierzycielskie papiery wartościowe podlegają zasadzie swobody umów, a ich katalog nie podlega zamknięciu.Następnie, po zapoznaniu się z istotą papierów wartościowych, a także ustaliwszy, iż wobec wierzycielskich papierów wartościowych nie obowiązuje w Polsce zasada numerus clausus, w Rozdziale 4 czytelnik będzie mógł zapoznać się z wpływem, jaki tokenizacja wywiera na funkcjonowanie papierów wartościowych w obrocie gospodarczo-prawnym. Rozdział rozpocznie się od ustalenia, czy zdematerializowane, a zatem również stokenizowane, papiery wartościowe są „dokumentami” w rozumieniu Ustawy Kodeks cywilny, a zatem – czy możliwym jest zastosowanie wobec nich przepisów tzw. części ogólnej prawa papierów wartościowych. Bacząc na neutralność technologiczną pojęcia „dokumentu” w polskim porządku prawnym – odpowiedź ta jest pozytywna, a tym samym umiejscawia ona zdematerializowane papiery wartościowe w ramach kodeksowej regulacji tychże. Następnie, Rozdział 4 zaprezentuje rozważania nad wpływem tokenizacji na kreację stosunków zobowiązaniowych z tokenów-papierów wartościowych, zasady rządzące alienacją praw z tychże, a także sposoby wykonywania praw ze stokenizowanych papierów wartościowych. Zważywszy na nowatorskość zagadnienia – analiza ta została przeprowadzona w sposób porównawczy, odnosząc się każdorazowo do tradycyjnych papierów wartościowych związanych z materialnym nośnikiem, a także zdematerializowanych papierów wartościowych zapisanych na rachunkach papierów wartościowych prowadzonych przez scentralizowany podmiot. Ujęcie to pozwala na uchwycenie wszystkich różnic prawnych związanych z adaptacją nowej technologii do wykorzystywania papierów wartościowych w obrocie gospodarczym. Ostatni rozdział pracy stanowi podsumowanie przeprowadzonych w niej rozważań wraz z analizą możliwych kierunków legislacyjnych realizujących omówione postulaty de lege ferenda.
This thesis focuses on the impact of the tokenisation process identified in the title on the nature of securities in Polish law. Given the technological development, manifested, inter alia, in the increasingly widespread use of distributed ledger technology constructed in the form of blockchain (blockchain), this study will analyse dogmatically the possibility of applying tokenisation to debt securities and the implications that the use of this technology would have in Polish law. First of all, the thesis analyses the doctrinal views on the juridical nature of securities, using the jurisprudence of Polish courts, as well as both domestic and foreign literature. While presenting the most important functions performed by securities, which influence their legal essence, the paper in Chapter 2 focuses on the consideration of dogmatic concepts, which most accurately reflect the juridical nature of securities. Having analysed various doctrinal views on the nature of securities, and having taken its own position on the issue, the thesis in Chapter 3 addresses the issue of whether or not a closed catalogue of securities is valid in the Polish legal system. Taking into account the possible importance of opting for the validity of the numerus clausus principle in Polish law in this respect, Chapter 3 will comprehensively present a polemic with the views on the indicated issue present in domestic literature. In doing so, it will be shown that debt securities are subject to the principle of freedom of contract and that their catalogue is non-exhaustive.Next, having become acquainted with the nature of securities and having established that the numerus clausus principle does not apply to debt securities in Poland, in Chapter 4 the reader will be able to become acquainted with the impact that tokenisation has on the functioning of securities in economic and legal dealings. The chapter will begin by determining whether dematerialised, and therefore also tokenised, securities are 'documents' within the meaning of the Civil Code Act, and therefore - whether it is possible to apply the provisions of the so-called general part of the securities law to them. Taking into account the technological neutrality of the notion of "document" in the Polish legal order - the answer is positive, and thus it places dematerialised securities within the scope of the Code regulation thereof. Next, Chapter 4 will present a consideration of the impact of tokenisation on the creation of obligation relations from tokenised securities, the principles governing the alienation of rights from them, as well as the means of exercising rights from tokenised securities. Given the novelty of the issue - the analysis has been carried out in a comparative manner, referring in each case to traditional securities linked to a tangible medium, as well as to dematerialised securities recorded in securities accounts maintained by a centralised entity. This approach makes it possible to capture all the legal differences associated with the adaptation of a new technology for the use of securities in business. The final chapter of the thesis summarises the considerations made in the paper, together with an analysis of possible legislative directions implementing the discussed de lege ferenda postulates.
