Mieszkanie jako miejsce feministycznego zawłaszczenia - polskie artystki sztuk wizualnych XX i XXI wieku

Lata ugruntowanej dominacji patriarchatu odcisnęły piętno na twórczości kobiet. Występujący podział na to, co prywatne – kobiece, eteryczne i publiczne – męskie, silne, spowodował przypisanie przestrzeni mieszkania, domu kobiecie wraz z rolą gospodyni czy matki. Problem przez wieki konstytuowanego dualizmu wrócił i zaczął być dyskutowany znów ostatnio. Pandemia Covid 19, która zmusiła cały świat do zamknięcia się w czterech ścianach, obnażyła problem kryjący się za nieustanną koniecznością sprowadzenia wszystkich swoich aktywności społecznych do przestrzeni domowej. Nagle cała rzeczywistość, pomimo nudy i powszechności, zaczynała wydawać się niecodzienna. Być może wynikało to z usilnej potrzeby rozdzielenia właśnie tego, co codzienne i szare od tego, co wyjątkowe.Sztuka tworzona przez kobiety nie rozdziela tych przestrzeni, wręcz przeciwnie – miesza je obnażając schematy, na podstawie których rozdzielamy to co wyjątkowe od tego, co zwyczajne. Artystki dokonują tych zabiegów, wykorzystując idee realizmu afektywnego. Pragną uczynić z prywatności rzecz nie tylko polityczną, ale i publiczną. Tworzą zatem za pośrednictwem prac, dzieł, akcji nowe alternatywne, feministyczne archiwum sztuki, walcząc nie tylko o zauważenie i docenienie, ale również godne zapamiętanie siebie i swoich poprzedniczek.

The years of entrenched dominance of patriarchy have left their mark on women's art. The occurring division between the private - feminine, ethereal and the public - masculine, strong, resulted in the assignment of the space of the apartment, the house to a woman along with the role of housekeeper or mother. The problem of centuries of constituted dualism has returned and began to be discussed again recently. The Covid 19 pandemic, which forced the entire world to lock itself inside four walls, exposed the problem behind the constant need to reduce all one's social activities to the domestic space. Suddenly all reality, despite its tedium and commonness, began to seem unusual. Perhaps this was due to the strenuous need to separate precisely the everyday and gray from the exceptional. The art created by women does not separate these spaces, on the contrary, it mixes them, exposing the patterns on the basis of which we separate the exceptional from the ordinary. Female artists perform these procedures using the ideas of affective realism. They want to make privacy not only a political thing, but also a public thing. Thus, they create, through works, artworks, actions, a new alternative feminist art archive, fighting not only to be noticed and appreciated, but also to remember themselves and their predecessors with dignity.