The church polychromies of Tadeusz and Barbara Brzozowski

Niniejsza praca ma na celu przedstawienie, omówienie i zanalizowanie zespołów malarstwa monumentalnego, które wykonał Tadeusz Brzozowski i przy których współpracowała jego żona, Barbara Gawdzik-Brzozowska. Zostały one zrealizowane w latach 50. XX wieku w kilku kościołach parafialnych w Polsce. W tekście znajduje się problematyka badań dotycząca twórczości pary artystów oraz odnalezione dane historyczne wybranych zespołów, które nie były dotychczas w pełni znane. Oprócz losów omawianych dekoracji, w pracy znalazły się opisy malowideł, które umożliwiły dokładniejsze przyjrzenie się polichromiom, szczególnie ich formie i ikonografii. Aby zinterpretować treści religijne konkretnych scen oraz zespołów, autorka skorzystała z publikacji traktujących o tym, jakie wymagania stawiano sztuce sakralnej w pierwszej połowie XX wieku.Zanalizowane zostały wybrane aspekty stylistyczne charakterystyczne dla sztuki zarówno Tadeusza, jak i Barbary Gawdzik-Brzozowskiej, co umożliwiło potwierdzić współpracę żony przy konkretnych zleceniach. Rozszerzenie analizy omawianych polichromii było możliwe dzięki sięgnięciu do tekstów publikowanych w "Tygodniku Powszechnym", w których specjaliści przedstawiali swoje rozważania dotyczące tego, czym powinna charakteryzować się nowoczesna polska sztuka sakralna.Zwrócono również uwagę na konieczną funkcjonalność sztuki sakralnej związaną z jej rolą w liturgii kościelnej, do czego posłużyło odniesienie się do dokonań ruchu odnowy liturgicznej. Powyższe zagadnienia pomogły autorce przedstawić trzy zespoły malarstwa monumentalnego na tle dyskusji dotyczącej rozwoju polskiej sztuki sakralnej przed zmianami wprowadzonymi przez ustalenia Soboru Watykańskiego II.

The aim of this work is to present, discuss and analyze the groups of monumental paintings that were made by Tadeusz Brzozowski and with whom his wife, Barbara Gawdzik-Brzozowska, collaborated. They were made in the 1950s in several parish churches in Poland. The text presents research issues concerning the artists' careers and found historical data, which have not been fully known so far. In addition to the history of the decorations in question, the work includes descriptions of the paintings, which allowed for a closer look at the polychromes, especially their form and iconography.In order to interpret the religious content of specific scenes and whole groups of paintings, the author used the publications about the rules that artists have to follow in order to produce sacred art which were made in the first half of the 20th century. Selected stylistic aspects characteristic of the art of both Tadeusz and Barbara Gawdzik-Brzozowska were analyzed, which made it possible to confirm that Barbara was actively helping her husband to complete two of the orders. Extending the analysis of the polychromes in question was possible thanks to the use of texts published in "Tygodnik Powszechny", where specialists presented their reflections on how should modern Polish sacred art look like. Attention was also paid to the necessary functionality of sacred art related to its role in the church liturgy, which was done by the reference to the achievements of The Liturgical Renewal Movement. The above-mentioned issues helped the author to present three sets of monumental painting in the light of the development of Polish sacred art before the changes introduced by the Second Vatican Council.