Doświadczenie choroby onkologicznej w kontekście zmiennych psychologicznych

The paper presents the definition of the disease from the point of view of the different models and roles the patient takes. The text of the work takes into account the main assumptions and postulates of psycho-oncology as a scientific field.The theoretical part also describes the styles of coping with the difficult situation of an oncological disease- understood as a chronic disease with complicated prognosis, and the basic aspects of human temporal orientation. Based on the literature on the subject, the subject of the cognitive representation of the disease and the phases of its adaptation to it were taken into account. The best known definitions of stress and anxiety as ambiguous psychological constructs are also presented.The empirical part of the work includes research questions and a description of a case study, as well as a detailed description of the research tools used during interviews with patients. There are also interpretations of the results obtained by individual respondents.The main aim of the work id to present the importance of the most important aspects of psychological support in the context of the quality of life declared by cancer patients in the perspective of their psychological functioning, including: sense of coherence, temporal orientation, styles of coping with stress, life satisfaction and a sense of effectiveness.The research showed that respondents with a high sense of coherence and experiencing a sense of effectiveness declared a low level of perceived limitations related to oncological disease and a relatively good level of functioning in the individual and social context.

W pracy przedstawiona została definicja choroby z punktu widzenia różnych modeli i ról, jakie przyjmuje pacjent. W tekście pracy uwzględnione zostały główne założenia i postulaty psychoonkologii jako dziedziny naukowej. W części teoretycznej przedstawiono również opis stylów radzenia sobie w konfrontacji z trudną sytuacją, jaką jest choroba onkologiczna – rozumiana jako choroba przewlekła o skomplikowanych rokowaniach oraz podstawowe aspekty orientacji temporalnej człowieka. W oparciu o literaturę przedmiotu uwzględniona została tematyka poznawczej reprezentacji choroby oraz faz przystosowania się do niej. Przedstawiono również najbardziej znane definicje stresu i lęku jako wieloznacznych konstruktów psychologicznych. Część empiryczna pracy, zawiera pytania badawcze oraz opis studium przypadku, a także szczegółową charakterystykę zastosowanych narzędzi badawczych użytych podczas rozmów z pacjentami. Znajdują się tam również interpretacje wyników uzyskanych przez poszczególne osoby badane Zasadniczym celem pracy jest przedstawienie znaczenia najważniejszych aspektów psychologicznego wsparcia w kontekście jakości życia, deklarowanej przez chorych na nowotwory złośliwe w perspektywie ich funkcjonowania psychologicznego, m.in.: poczucia koherencji, orientacji temporalnej, stylów radzenia sobie ze stresem, satysfakcji z życia oraz poczucia skuteczności. Badania pokazały, iż osoby badane o wysokim poczuciu koherencji oraz doświadczające poczucia skuteczności deklarowały niski poziom postrzeganych ograniczeń związanych z chorobą onkologiczną oraz relatywnie dobry poziom funkcjonowania kontekście indywidualnym i społecznym.