The paper presents the possibility of convicting a defendant without a trial on the basis of the provision of Article 335 of the Code of Criminal Procedure as a shortened form of sentencing, the basic aim of which is to deform the entire procedure of criminal proceedings and, as a result, to bring it to a quicker conclusion. One of the main objectives of the regulation set forth in the content of Article 335 of the Code of Criminal Procedure is to make proceedings by means of sentencing without trial a more effective, quicker and cheaper way of combating petty and medium crimes, thus facilitating the concentration of forces and resources to combat the most serious crimes, especially those dangerous to the entire social order and security of the state. When carrying out a preliminary analysis of the institution of sentencing without trial, one must undoubtedly agree that it has brought about an acceleration of proceedings. Moreover, it constitutes a derogation from a number of procedural principles, including the principle of openness or the adversarial principle. One of the main precursors of the consensual way of ending the trial was S. Waltoś, who in 1992 proposed to include in the new Code of Criminal Procedure a regulation on sentencing without trial on the basis of an agreement between the prosecutor and the accused. By means of the institution of sentencing without trial, the accused, in the event of filing a motion referred to in Article 335 of the Code of Criminal Procedure is given the opportunity to influence the shape of the verdict issued by the court, which, as a consequence, leads to a quick conclusion of the proceedings taking into account the punishment favourable to him/her. Of course, such a motion must also take into account the legally protected interests of the victim.Finally, it is worth noting the positive benefits directly related to the application of consensual forms of ending criminal proceedings. First of all, in the case of the application of a conviction without trial, the public prosecutor does not have to conduct the full range of evidentiary proceedings, which are very often laborious and lengthy. He/she can limit himself/herself to only the necessary steps if there is a need to assess the credibility of the explanations previously given by the accused. Moreover, the justification of the indictment under Article 335 of the Code of Criminal Procedure may be limited to indicating only the circumstances justifying the filing of the motion in question. As far as the accused is concerned, the benefit is a lighter sentence, there is no stigmatisation and the accused does not have the feeling of being marginalised, as he or she was a full participant in deciding his or her fate. On the other hand, in the case of an overcrowded court, the court is somewhat relieved from the substantive and insightful decision-making process, as its role is mainly reduced to reviewing and then approving or denying the agreement reached between the parties. As a consequence, it speeds up the process of issuing a judgment and thus the closure of the case.
W pracy została przedstawiona możliwość skazania oskarżonego bez rozprawy, na podstawie przepisu art. 335 Kodeksu postępowania karnego jako skróconej formy skazania, której podstawowym celem jest odformalizowanie całej procedury postępowania karnego i tym samym szybszego jego zakończenia. Jednym z głównych założeń regulacji określonej w treści art. 335 k.p.k. jest uczynienie postępowania za pomocą skazania bez rozprawy bardziej skutecznym, szybszym oraz tańszym sposobem zwalczania drobnej i średniej przestępczości, ułatwiając, tym samym koncentracje sił oraz środków do zwalczania najpoważniejszych przestępstw, przede wszystkim niebezpiecznych dla całego porządku społecznego i bezpieczeństwa państwa. Dokonując wstępnej analizy instytucji skazania bez rozprawy należy bez wątpienia zgodzić się z tym, że przyniosła ona przyspieszenie postępowania. Ponadto stanowi odstępstwo od wielu zasad procesowych, między innymi zasady jawności czy zasady kontradyktoryjności. Jednym z głównym prekursorów konsensualnego sposobu zakończenia procesu był S. Waltoś, który w 1992 roku zaproponował zamieścić w nowym kodeksie postępowania karnego regulację dotyczącą orzekania bez rozprawy na podstawie porozumienia prokuratora z oskarżonym. Za pomocą instytucji skazania bez rozprawy, oskarżony w razie złożenia wniosku o którym mowa w art. 335 k.p.k. otrzymuje możliwość wpłynięcia na kształt wydanego przez sąd orzeczenia, co w konsekwencji doprowadza do szybkiego zakończenia postępowania z uwzględnieniem korzystnej dla siebie kary. Oczywiście wniosek taki musi również uwzględniać prawnie chronione interesy pokrzywdzonego.Na koniec warto zwrócić uwagę na pozytywne korzyści związane bezpośrednio z zastosowaniem konsensualnych form zakończenia postępowania karnego. Przede wszystkim w przypadku zastosowania skazania bez rozprawy, oskarżyciel publiczny nie musi prowadzić w pełnym zakresie postępowania dowodowego, które bardzo często jest pracochłonne i długotrwałe. Może ograniczyć się jedynie do niezbędnych czynności jeżeli zachodzi potrzeba oceny wiarygodności złożonych wcześniej wyjaśnień przez oskarżonego. Ponadto, uzasadnienie aktu oskarżenia na podstawie art. 335 k.p.k. może być ograniczone, co do wskazania jedynie okoliczności uzasadniających złożenia przedmiotowego wniosku. Odnośnie oskarżonego, korzyścią stanowi łagodniejszy wymiar kary, nie następuje stygmatyzacja, a oskarżony nie ma poczucia zepchnięcia go na margines społeczny, ponieważ był on pełnoprawnym podmiotem w trakcie decydowania o swoim losie. W przypadku zaś przepełnionego sprawami sądu zwolniony jest on poniekąd od merytorycznego i wnikliwego rozstrzygania orzeczenia, ponieważ jego rola sprowadza się w głównej mierze do kontroli, a następnie zatwierdzenia lub odmowy zawartego porozumienia pomiędzy stronami. Co w konsekwencji przyspiesza przebieg wydania orzeczenia, a tym samym zamknięcie sprawy.
