Przenoszenie się do świata przedstawionego w narracji pierwszo- i trzecioosobowej a poziom zapamiętania tekstu

In studies using literary texts, it has been proven that the type of narration is a factor that influences the transportation into a narrative world. In particular, we are talking about the first-person narration. One of the main objectives of our study was to confirm these results on Polish texts from literary fiction. We also made attempts to check whether greater transportation into a narrative world results in greater text appreciation. The last goal was to test the hypothesis that the type of narration would affect the amount of information remembered from the text. However, in this matter the research provided the most ambiguous results. In the experiment, we used stories written in Polish. Each text was presented to the subjects both in the original narrative and in the altered one. The participants' task was to indicate how much the stories transported them into a narrative world and assess how much they appreciated these texts. The type of narration didn’t affect transportation into a narrative, which means that results showed no difference. The type of narration also didn’t influence the amount of remembered information from the text. In contrast, it turned out that the greater transportation into a narrative world results in an increased liking of the text. However, this result should be approached with caution due to inconsistencies that appeared in the regression model. Unfortunately, no far-reaching conclusions can be drawn on the basis of all these results, but they can be treated as a starting point for further research.

W badaniach wykorzystujących teksty literackie udowodnione zostało, że typ narracji jest czynnikiem wpływającym na przenoszenie się do świata przedstawionego. W szczególności mowa tu o narracji pierwszoosobowej. Jednym z głównych celów badania, którego dotyczy to opracowanie, było potwierdzenie tych wyników na polskich tekstach pochodzących z fikcji literackiej. Próbowano również sprawdzić, czy większe przenoszenie się do świata przedstawionego skutkuje zwiększonym podobaniem się tekstu. Za ostatni cel postawiono sobie zbadanie hipotezy zakładającej, że typ narracji wpłynie na ilość zapamiętanych informacji z tekstu, w tej kwestii jednak badania dostarczały najwięcej niejednoznacznych wyników. W przeprowadzonym eksperymencie użyto opowiadań napisanych w języku polskim. Każdy tekst przedstawiono badanym zarówno w oryginalnej narracji jak i w zmienionej narracji. Zadaniem badanych było ocenić, jak silnie historie przeniosły ich do świata przedstawionego oraz jak bardzo teksty im się podobały. Wyniki nie wykazały różnic między przenoszeniem się do świata przedstawionego w zależności od typu narracji w tekście. Nie zaobserwowano również, by typ narracji wpływał na ilość zapamiętanych informacji z tekstu. W kontraście do tych wyników, okazało się, że silniejsze przenoszenie się do świata przedstawionego skutkuje zwiększonym podobaniem się tekstu. Do tego rezultatu należy jednak podchodzić ostrożnie z powodu niespójności pojawiających się w modelu regresji. Na podstawie tych wszystkich wyników nie można niestety wysnuwać żadnych daleko idących wniosków, jednak można je potraktować jako punkt wyjścia do dalszych badań.