Drakoncjusz, Luksoriusz, Florentinus i Feliks : głosy wandalskiej Kartaginy : stosunek poetów łacińskich do barbarzyńskiej władzy

W niniejszym artykule poruszam kwestię sytuacji w Kartaginie pod panowaniem Wandalów (V/VI wiek n.e.) oraz skutki tego widoczne w twórczości ówczesnych poetów łacińskich zarówno w okresie tuż po najeździe barbarzyńców, jak i pod koniec ich rządów. Po przybliżeniu najważniejszych faktów historycznych (również na podstawie tekstów źródłowych) przechodzę do opisu rozwoju kultury, sztuki i literatury w Kartaginie pod rządami Wandalów, aby dać pełen obraz ówczesnej sytuacji. Następnie omawiam kolejno wybrane fragmenty poezji autorów pochodzących z Afryki Północnej: epyllionów mitologicznych Drakoncjusza, epigramatów Luksoriusza i Feliksa oraz pochwały autorstwa Florentinusa. Każdy z nich w inny sposób ukazał swój stosunek do barbarzyńskiej władzy – od wyrażenia nadziei na wieczne trwanie Imperium Rzymskiego i przetrwanie idei Roma aeterna po laudacje wandalskich władców i życzenia szczęśliwego życia dla ich potomków. Wszyscy jednakże przyczynili się do tego, że epoka klasyczna wciąż rozbrzmiewała, nawet w późnym antyku u schyłku imperium, że trwała przekazywana w klasycznych, rzymskich i greckich gatunkach literackich, nawet jeśli tworzona była ku chwale obcego ludu.

In this paper I examine the situation in Carthage under the rule of the Vandals (5th/6th century AD) and its consequences on the works of contemporary poets both in the period right after the barbarian invasion and at the end of their reign. Firstly I demonstrate the most important historical facts (including the source texts), secondly – to give the full picture of the situation - I present the development of culture, art and literature in Carthage under the rule of the Vandals. Then I discuss the selected fragments of the poetry written by the poets from North Africa: Dracontius' mythological epyllions, Luxorius' and Felix' epigrams and Florentinus' laudatio. Each poet showed his attitude to the barbarians in a different way – from expressing hope for the survival of the Roman Empire and the idea of Roma aeterna to writing the laudation of the Vandal king and wishing a happy life for his descendants. Every poet, however, contributed to the fact that the classical era reverberated even in the Late Antiquity, at the end of the Roman Empire. They achieved it thanks to the classical genres, both Roman and Greek, even if they wrote for the glory of a foreign nation.