BRAK

Wraz z rosnącą niepewnością czasów w jakich żyjemy w społeczeństwie budzi się coraz silniejsze poczucie niepokoju. Przyczynia się to do zwiększania się poczucia odczuwanego dysonansu poznawczego. Wpływa to również na wzrost popularności teorii spiskowych, które oferują społeczeństwu proste odpowiedzi na skomplikowane problemy. Głównym celem niniejszego badania była analiza wpływu wiary w teorie spiskowe na redukcję dysonansu poznawczego. Dodatkowymi czynnikami, które wzięto pod uwagę przy konstrukcji badania była potrzeba poznawczego domknięcia, której wysoki poziom może mieć znaczący wpływ na poziom odczuwanego dysonansu oraz prezentowane przez badanych postawy ekologiczne, które mogły wpływać na odbiór prezentowanych treści. W celu weryfikacji hipotez badawczych wykorzystano autorską skalę do mierzenia poziomu odczuwanego dysonansu poznawczego, Skalę Pozytywnego i Negatywnego Afektu – PANAS, Generic Conspiracy Beliefs Scale, skalę Environmental Contingencies Of Self-worth oraz Skróconą wersję Skali Potrzeby Poznawczego Domknięcia. Badanie zostało przeprowadzone w formie zdalnej i wzięło w nim udział 121 osób w wieku 18-62 lat. Wyniki skali własnej okazały się istotnie różnić się pomiędzy grupą eksperymentalną a kontrolną, podobnie jak wyniki skali PANAS. Wykazano istotny wpływ potrzeby poznawczego domknięcia na poziom odczuwanego dysonansu poznawczego. Prezentowana postawa ekologiczna osób badanych nie wykazała spójnego wpływu na zmienną zależną. Nie udało się niestety potwierdzić wpływu wiary w teorie spiskowe na poziom odczuwanego dysonansu.

Uncertainty of the times we live in impacts the growing sense of anxiety among society. It contributes to the increase of cognitive dissonance level and popularity of conspiracy theories, which gives us simple answers to complex problems. The main purpose of this study was to analyze the impact of belief in conspiracy theories on cognitive dissonance reduction. Additional factors, which were taken to consideration in study design process were need for cognitive closure, which high level can have significant impact on the level of cognitive dissonance and ecological attitudes presented by the responders, which may have an impact on the reception of presented content. In order to verify the research hypotheses, the following tools were used: a proprietary questionnaire for measuring level of cognitive dissonance, Positive and Negative Affect Schedule – PANAS, Generic Conspiracy Beliefs Scale, Environmental Contingencies Of Self-worth Scale and a Short Version of the Need for Closure Scale. The survey was conducted online with 121 subjects aged 18-62. The results of proprietary scale turned out to be significantly different beetween experimental and control group, similar to the PANAS scale results. The research has demonstrated a significant influence of need for cognitive closure on the level of cognitive dissonance. Ecological attitude, presented by the respondents did not show a coherent influence on the dependent variable. Unfortunately, the impact of belief in conspiracy theories on the level of cognitive dissonance was not confirmed.