"The Word is Also a Mystery". How to Translate the Poetic Language of Karol Wojtyła

Niniejsza praca koncentruje się na problemach związanych z przekładem wierszy Karola Wojtyły na język włoski. Zostaje w niej podjęta refleksja nad możliwym podejściem translatorskim, które sprostałoby wymaganiom poetyki przyszłego papieża.W rozdziale pierwszym przedstawiony zostaje rys biograficzny Karola Wojtyły, szczególnie przez pryzmat kształtowania się jego relacji ze słowem poetyckim i głównych idei leżących u podstaw jego programu poetyckiego. Rozdział zawiera także ogólny przegląd twórczości poetyckiej autora: utwory powstałe na przestrzeni jego życia, ich stylistykę, główne motywy i tematy. Podkreślona zostaje oryginalność przedstawionych dzieł na tle ówczesnej literatury oraz główne różnice między młodzieńczą i dojrzałą twórczością Wojtyły. Drugi rozdział, teoretyczny, wprowadza w zagadnienie nieprzetłumaczalności w poezji, w odwołaniu do doświadczeń niektórych tłumaczy i badaczy. Następnie wskazuje się kilka aspektów, które mogą stwarzać trudności translatorskie, a które w większości pojawiają się w wierszach Wojtyły. W rozdziałach trzecim i czwartym analizowane są odpowiednio przekłady wierszy młodzieńczych i dojrzałych. Podjęta zostaje próba wskazania elementów poetyckiego idiostylu autora, które decydują o charakterze wierszy zarówno pod względem formalnym, jak i treściowym. Oba rozdziały zawierają elementy krytycznej analizy tłumaczeń Marty Burghardt, Alessandry Kurczab i Margarity Guidacci.

The thesis focuses on the problems regarding the Italian translation of Karol Wojtyła’s poems and concentrates mostly on the translation approach that reflects the needs of his poetry.In the first chapter Karol Wojtyła’s biography is presented, especially those aspects related to the evolution of his relationship with the poetic word and the main ideas that underlie his poetic program. Afterwards, a general overview of the poetic creation of the future pontificate is exposed, including: the works written throughout his life, their style, and their main motifs and themes. The author highlights both the originality of Wojtyła’s poetic creation against the literary background of the time and the main differences between his juvenile and mature works. The second theoretical chapter discusses the question of untranslatability of his poetry with reference to the experience of some translators and scholars. Subsequently, several aspects that could create possible translation difficulties are mentioned, most of which appear in Wojtyła’s poetry. In the third and fourth chapters, the translations of juvenile and mature poems are examined respectively.The thesis aims to identify those elements of the author’s poetic idiostyle that are decisive for the character of the poems with regard to both form and content. Both chapters contain elements of critical analysis of the translations by Marta Burghardt and Alessandra Kurczab and Margarita Guidacci.

La presente tesi si concentra sui problemi riguardanti la traduzione in italiano delle poesie di Karol Wojtyła con lo scopo di riflettere sull’approccio traduttivo che possa rispondere alle esigenze della sua poetica.Nel primo capitolo vengono presentati tratti biografici di Karol Wojtyła, soprattutto quelli legati all’evoluzione del suo rapporto con la parola poetica e le principali idee che stanno alla base del suo programma poetico. Di seguito si propone un panorama generale della creazione poetica del futuro pontefice: vengono annoverate le opere scritte nell’arco della sua vita, la loro stilistica, i principali motivi e temi. Si mettono in rilievo l’originalità della produzione poetica di Wojtyła sullo sfondo letterario dell’epoca e le principali differenze tra la creazione giovanile e matura. Il secondo capitolo di carattere teoretico introduce la questione dell’intraducibilità nella poesia in riferimento all’esperienza di alcuni traduttori e studiosi. Vi vengono poi indicati diversi aspetti che possono creare delle difficoltà traduttive, la cui maggior parte appare nelle poesie di Wojtyła. Nel terzo e nel quarto capitolo si mettono sotto esame rispettivamente le traduzioni delle poesie giovanili e quelle mature. Si cerca di individuare quegli elementi dell’idiostile poetico dell’autore che sono decisivi per il carattere dei componimenti riguardo sia alla forma che al contenuto. Entrambi i capitoli contengono gli elementi dell’analisi critica circa le traduzioni realizzate da Marta Burghardt e da Alessandra Kurczab e Margarita Guidacci.