KLAUZULA BESTSELLEROWA - KONIECZNY ELEMENT OCHRONY INTERESÓW TWÓRCY CZY NADMIERNA INGERENCJA USTAWOWA?

The subject of this thesis is an analysis of article 44 of the Act on Copyright and Related Rights (also known as the “bestseller clause”) within the context of broadly defined author’s rights protection. The purpose of the aforementioned analysis is to determine whether presence of bestseller clause-like regulation in polish legal system is justified. In order to provide a comprehensive overview of the issue concerned, an author analyses literature on the subject and introduces elements of a comparative analysis of selected law institutions. The thesis is divided into five chapters. The author outlines historical and axiological background of presented issue, discusses the content of the article 44 in detail, compares the bestseller clause with the selected institutions of civil law and describes the regulations from Directive on copyright and related rights in the Digital Single Market that are significant for the assessment of the polish regulation. The whole of considerations is complemented by the reflection upon current wording of the provision and author’s stance on the question posed in the title: whether is the bestseller clause essential for author’s rights protection or is it merely excessive statutory interference.

Przedmiotem pracy jest analiza art. 44 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (znanego również jako „klauzula bestsellerowa”) w kontekście szeroko rozumianej ochrony twórcy, która to analiza ma doprowadzić do zdeterminowania zasadności obecności powołanego przepisu w polskim systemie prawnym. W celu wyczerpującego omówienia zagadnienia autorka poddaje analizie literaturę przedmiotu oraz wprowadza elementy analizy porównawczej wybranych instytucji prawa. Praca jest podzielona na pięć rozdziałów. Autorka nakreśla tło historyczne i aksjologiczne omawianego zagadnienia, szczegółowo omawia konstrukcję art. 44 pr. aut., zestawia klauzulę bestsellerową z wybranymi instytucjami prawa cywilnego, a także przybliża relewantne dla oceny przepisu prawa polskiego rozwiązania Dyrektywy w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym. Całość uzupełnia refleksja nad obecnym brzmieniem przepisu i stanowisko autorki względem postawionego w tytule pracy pytania, czy klauzula bestsellerowa jest koniecznym elementem ochrony interesów twórcy, czy nadmierną ingerencją ustawową.