Jurysdykcyjne i kolizyjnoprawne zagadnienia międzynarodowego przewozu lotniczego osób

Celem niniejszej pracy jest charakterystyka dwóch głównych zagadnień nauki prawa prywatnego międzynarodowego – jurysdykcji oraz prawa właściwego w kontekście umowy międzynarodowego przewozu lotniczego. Z uwagi na obszerność i złożoność tematyki praca ogranicza się jedynie do przewozu lotniczego osób. Szczególny nacisk został postawiony na regulacje unijne oraz międzynarodowe (szczególnie prawo jednolite), bowiem normy krajowe obecnie nie odgrywają znaczącej roli w tym zakresie. W pierwszym rozdziale, celem wprowadzenia Czytelnika w problematykę pracy, omówiono genezę i charakterystykę umowy przewozu na przykładzie regulacji w polskim kodeksie cywilnym oraz ewolucję lotnictwa i prawa lotniczego. Przedmiotem drugiego rozdziału jest złożony i wielopłaszczyznowy układ źródeł prywatnego prawa lotniczego, który można określić mianem „mozaiki”. Innymi słowy jest to zjawisko koegzystencji lotniczego prawa materialnego, kolizyjnego oraz międzynarodowego postępowania cywilnego. Wreszcie w dwóch kolejnych rozdziałach pracy – trzecim i czwartym – głębszej analizie poddano kwestie jurysdykcyjne oraz kolizyjnoprawne dla międzynarodowej umowy przewozu lotniczego osób, wzbogacając rozważania o jurysdykcji o kilka istotnych wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a rozważania o normach kolizyjnych o potencjalną możliwość wpływu rozwiązań zaliczanych do części ogólnej prawa prywatnego międzynarodowego na wskazanie prawa właściwego. W rozdziale piątym uwzględniono najważniejsze konkluzje pracy oraz postulat de lege ferenda mający stanowić remedium na współczesną tendencję do jednoczesnego obowiązywania aktów prawnych o różnej genezie, o podobnym zakresie zastosowania w prywatnym prawie lotniczym, co rodzi duże wątpliwości z perspektywy stabilności i bezpieczeństwa obrotu w tej dziedzinie prawa.

The purpose of the thesis is to characterize two major issues of private international law - jurisdiction and conflict of laws rules in the context of contract of international carriage by air. Due to the vastness and complexity of the subject matter, the thesis is limited solely to carriage of passengers by air. Particular emphasis has been placed on EU and international regulations (especially the uniform law), since national law currently do not play a significant role in this field. In the first chapter, in order to familiarize the Reader with the general topic of the thesis, the genesis and characteristics of the contract of carriage are discussed as exemplified by the regulation from the polish civil code and the evolution of aviation and aviation law. The subject of the second chapter is the complex and multifaceted system of sources of private aviation law, which can be described as a "mosaic". In other words, it is the phenomenon of coexistence of aviation substantive law, conflict of laws and international civil procedure. Finally, in the next two chapters of the thesis - the third and fourth - the jurisdictional and conflict of laws issues for the international contract of carriage of passengers by air are analyzed in greater depth, enriching the considerations of jurisdiction with some relevant judgments of the Court of Justice of the European Union and the considerations of conflict of laws rules with the potential impact of solutions encompassed by the general part of private international law on the indication of applicable law. The fifth chapter embraces the most important conclusions of the thesis, as well as a de lege ferenda postulate intended as a remedy to the modern tendency of simultaneous existence of legal acts of different genesis, with a similar scope of application in private aviation law, which raises great doubts from the perspective of stability and security of circulation in this field of law.