Zaangażowanie Grupy Wyszehradzkiej w Partnerstwie Wschodnim w obliczu "kwestii rosyjskiej", 2014-2022

On February 24, 2022, Russia launched a full-scale invasion of Ukraine, continuing a “hybrid/frozen” conflict which it had begun in 2014, and disrupted the European security environment in the process. The responses of European states to the new crisis developing on the Eastern periphery teetered between demonstrations of solidarity and disunity. Of special significance was the response of the Visegrad Group (V4) countries, which was characterised by the fragmentation of what had hitherto been a unified, elite-level position, at least rhetorically, towards Ukraine. The present work examines the V4’s engagement with the Eastern Partnership (EaP) countries between 2014 and 2022, offering a deeper understanding of this turn of events. Specifically, this thesis asks how the “Russian question” – understood as the V4 realisation of, and responses, to Russian influences in the EU-Russia shared neighbourhood – shaped the group’s position and practices towards the EaP countries over the course of this eight-year period. Based on primary documentation produced by the V4 itself, this thesis argues that the Russian question had a profound influence over the V4’s policies towards the EaP, altering both their scope and substance, and testing the limits of what the V4 could achieve in the post-Soviet space.

W dniu 24 lutego 2022 r. Rosja rozpoczęła inwazję na Ukrainę na pełną skalę, kontynuując "hybrydowy/zamrożony" konflikt, który rozpoczęła w 2014 r., i zakłóciła tym samym europejskie środowisko bezpieczeństwa. Reakcje państw europejskich na nowy kryzys rozwijający się na wschodnich peryferiach wahały się między demonstracjami solidarności a brakiem jedności. Szczególne znaczenie miała reakcja państw Grupy Wyszehradzkiej (V4), która charakteryzowała się fragmentacją tego, co do tej pory było jednolitym, elitarnym stanowiskiem wobec Ukrainy, przynajmniej retorycznie. Niniejsza praca rozpatruje zaangażowania V4 w krajach Partnerstwa Wschodniego (EaP) w latach 2014-2022 i jednocześnie pogłębia zrozumienie tego zwrotu wydarzeń. W szczególności niniejsza rozprawa zadaje pytanie, w jaki sposób "kwestia rosyjska" - rozumiana jako realizacja i reakcja V4 na wpływy rosyjskie we wspólnym sąsiedztwie UE-Rosja - ukształtowała stanowisko i praktyki grupy wobec krajów EaP w ciągu tego ośmioletniego okresu. Opierając się na pierwotnej dokumentacji wytworzonej przez samą V4, niniejsza rozprawa dowodzi, że kwestia rosyjska rzeczywiście miała głęboki wpływ na politykę V4 wobec EaP, zmieniając zarówno jej zakres jak i treść, oraz testując granice tego, co V4 może osiągnąć w przestrzeni poradzieckiej.