Niewerbalne akty przepraszania w kulturze polskiej i chińskiej – implikacje glottodydaktyczne

Komunikacja niewerbalna jest nieodłącznym elementem języka. Nie jest ona jednak uniwersalna. Niniejsza praca magisterska pod tytułem "Niewerbalne akty przepraszania w kulturze polskiej i chińskiej – implikacje glottodydaktyczne" ma na celu wskazanie różnic w jej wyrażaniu oraz wskazanie implikacji glottodydaktycznych mogących wpłynąć pozytywnie na nauczanie języka polskiego jako obcego. Analiza opracowań takich badaczy jak: M. Marcjanik, P. Ekman, E. Goffman, J. Antas, K. Jarząbek, J. Hall i M. Knapp, D. Min, Z. Nęcki, S. Si Chun pozwoliła przedstawić definicje, etymologię, przyczyny oraz sposób stosowania przeprosin w kulturze polskiej, jak i chińskiej. Przeprowadzone w formie eksperymentu badania empiryczne były podstawą do wskazania różnic na podstawie dziesięciu środków wyrazu mowy niewerbalnej przedstawionych przez Zbigniewa Nęckiego oraz określenia ich podłoża kulturowego zgodnie z teorią warstw kultury według Geerta Hofstede. Analizie poddano nagrania audiowizualne przedstawiające jednego przedstawiciela kultury chińskiej i polskiej, u których zainicjowano trzy odmienne sytuacje komunikacyjne. Zaobserwowane zachowania opisano oraz przedstawiono w trzech tabelach wraz ze szczegółowymi wyjaśnieniami oraz implikacjami kulturowymi. Zgodnie z wysuniętymi hipotezami w pracy stwierdzono znaczne różnice w wyrażaniu aktów przepraszania w obu kulturach poprzez mowę niewerbalną w zależności od wagi popełnionego czynu i kontekstu sytuacyjnego w jakim znalazła się jednostka. Wskazano również implikacje glottodydaktyczne, które mogą stać się podstawą do zmian lub poszerzenia spektrum nauczania języka nie tylko w sferze werbalnej, ale i poza nią - takich jak m.in.: identyfikacja oraz niwelowanie barier komunikacyjnych na podstawie różnic kulturowych wpływających na mowę ciała lub poszerzanie wiedzy z zakresu emocji oraz sposobów ich ekspresji w różnych kręgach kulturowych.

Nonverbal communication is an integral part of language. However, it is not universal. This master's thesis, entitled "Nonverbal Acts of Apology in Polish and Chinese Culture: Glottodidactic Implications," aims to identify differences in their expression and indicate glottodidactic implications that can positively impact the teaching of Polish as a foreign language. Analysis of works by researchers such as M. Marcjanik, P. Ekman, E. Goffman, J. Antas, K. Jarząbek, J. Hall, M. Knapp, D. Min, Z. Nęcki, and S. Si Chun allowed for the presentation of definitions, etymology, causes, and methods of apology in both Polish and Chinese culture. Empirical research conducted in the form of experiments identified differences based on ten means of nonverbal speech expression presented by Zbigniew Nęcki and determined their cultural basis according to Geert Hofstede's theory of cultural layers. Audiovisual recordings depicting representatives of Chinese and Polish cultures were analyzed, with three different communication situations initiated. The observed behaviors were described and presented in three tables, along with detailed explanations and cultural implications. According to the hypotheses put forth in the thesis, significant differences in the expression of acts of apology through nonverbal communication were found in both cultures, depending on the severity of the offense and the situational context in which the individual found themselves. Glottodidactic implications were also identified, which can serve as a basis for changes or expansion in language teaching, not only in the verbal sphere but also beyond it, such as identifying and overcoming communication barriers based on cultural differences affecting body language or expanding knowledge about emotions and their expressions in different cultural circles.