Ritual plants of the Beskid Sądecki Mts (Carpathians)

Celem niniejszej pracy było określenie, jakie taksony roślin są wykorzystywane przez mieszkańców Beskidu Sądeckiego w czasie obchodzenia obrzędów religijnych. Ponadto zbadanie związku pomiędzy płcią, miejscem zamieszkania, wykształceniem, wiekiem oraz przynależnością do danej grupy etnograficznej a liczbą stosowanych taksonów. W celu realizacji powyższych założeń przeprowadzono wśród mieszkańców tego obszaru badanie kwestionariuszowe. Ogółem stwierdzono 62 gatunki oraz 14 rodzajów. Najwięcej taksonów jest wykorzystywanych podczas Święta Matki Boskiej Zielnej – 31, a najmniej w czasie Zielonych Świątek – tylko 3. Najczęściej wskazano Betula pendula, Chrysanthemum sp. oraz Buxus sempervirens. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że na liczbę użytkowanych taksonów nie ma wpływu miejsce zamieszkania, płeć oraz wykształcenie. Zaobserwowano natomiast istotną statystycznie zależność między wiekiem, przynależnością do danej grupy etnograficznej a liczbą użytkowanych taksonów.

The aim of this work was to determine which taxa of plants are used by the inhibitants of Beskid Sądecki Range during the celebration of religious rites. In addition, to investigate the relationships between gender, place of residence, education, age and membership of a given etnographic group and the numer of taxa used. In order to achieve the above aims, a questionnaire survey was conducted among the inhabitants of the surveyed area. A total of 62 species and 14 genera were recorded. The most of them were used during the Assumption of Mary – 31, and the least during Pentecost – only 3. Betula pendula, Chrysanthemum sp. and Buxus sempervirens were the most commonly indicated. Based on the results obtained, it was concluded that the numer of taxa used was not affected by place of residence, sex or education. On the other hand a statistically significant relationships were observed between age, belonging to a given ethnographic group and the number of taxa used.