Inferencja leksykalna w czasie czytania tekstu angielskiego : badanie introspekcyjne

The aim of the paper is to present the results of a think-aloud study which investigated how Polish learners of EFL coped with unknown words in a written text. The following aspects of the inferencing process were explored: the strategies and types of knowledge sources used by the learners, the students’ individual patterns of strategy use, effectiveness in deducing word meanings and the reasons behind unsuccessful inferences. The results showed that the learners applied a range of cognitive and metacognitive strategies, with translation and paraphrasing as the most frequent ones, drawing on interlingual, intralingual and external sources of information. The students differed in their way of deducing the meanings of unknown words and the effectiveness of inferencing. The failures in deriving word meanings were attributed to poor skills of referring to global context and inability to follow semantic relations throughout the text.

Artykuł przedstawia wyniki badania introspekcyjnego, którego celem było zaobserwowanie, jak polscy uczniowie radzą sobie z nieznanymi słowami, czytając tekst w języku angielskim. Zbadano następujące aspekty procesu odgadywania znaczeń nowych słów: strategie odgadywania i ich sposób zastosowania przez poszczególnych uczniów, rodzaj wykorzystanych informacji, skuteczność odgadywania oraz przyczyny niepowodzeń. Uzyskane wyniki wskazały na bogatą gamę strategii kognitywnych i metakognitywnych zastosowanych przez uczniów, wśród których strategie polegające na tłumaczeniu i parafrazowaniu fragmentów tekstu były używane najczęściej. W czasie czytania uczestnicy korzystali z różnych źródeł, m.in. tekstu, wyrazów, których znaczenie mieli odgadnąć, własnych doświadczeń językowych i języka rodzimego. Czytający różnili się między sobą sposobem zastosowania strategii w czasie odgadywania znaczeń nieznanych słów oraz skutecznością odgadywania. Niepowodzenia uczniów przypisano nieumiejętności odnoszenia się do kontekstu globalnego oraz nieporadności w śledzeniu relacji semantycznych w tekście.