Rola komórek macierzystych w patogenezie endometriozy

The aim of this study was to analyze the role of stem cells in the pathogenesis of endometriosis, based on published scientific literature. Endometriosis is a debilitating disease with diagnosed pain syndrome, associated with the presence of scars, adhesions, infertility, and a decreased quality of life of millions of women worldwide. It is characterized by the presence of endometrial tissue (epithelial cells, stroma, and glands) outside the uterine cavity, such as on the ovaries, intestines, lungs, or even the brain. There are many hypotheses regarding the pathogenesis of endometriosis, but the mechanisms of its development are not fully understood. The most common theories include retrograde menstruation theory, celomic metaplasia theory, and embryogenetic theory. In recent years, the hypothesis of stem cells has also been proposed. My BA thesis is mainly based on the latest scientific literature, with the oldest scientific article published in 1925, which still pertains to the current theory of retrograde menstruation. The results of previous studies indicate that stem cells may have at least a partial influence on the induction of endometrial changes. Through abnormal migration, these cells can be found outside the uterine cavity and trigger inflammatory foci. However, the causes and factors responsible for this phenomenon are poorly understood. Further research on this topic will enable a precise explanation of the pathogenesis of endometriosis and the implementation of causal treatment, rather than just symptomatic therapy.

Celem niniejszej pracy była analiza roli komórek macierzystych w patogenezie endometriozy, na podstawie opublikowanej literatury naukowej. Endometrioza jest chorobą wyniszczającą, ze zdiagnozowanym zespołem bólowym, związaną z występowaniem blizn, zrostów i niepłodności oraz obniżeniem jakości życia milionów kobiet na świecie. Charakteryzuje się występowaniem tkanki endometrium (komórek nabłonkowych, zrębowych i gruczołów) poza jamą macicy, np. na jajnikach, jelitach, w płucach czy też mózgu. Istnieje wiele hipotez dotyczących patogenezy endometriozy, jednak mechanizmy jej powstawania nie są do końca poznane. Do najpowszechniejszych teorii należą: teoria wstecznej menstruacji, teoria metaplazji celomicznej oraz teoria embriogenetyczna. W ostatnich latach zaproponowano także hipotezę komórek macierzystych. Praca oparta została głównie na najnowszej literaturze naukowej, a najstarszy artykuł naukowy opublikowany został w 1925 roku i dotyczy ciągle aktualnej teorii menstruacji wstecznej. Wyniki dotychczasowych badań wskazują, że komórki macierzyste mogą mieć przynajmniej częściowy wpływ na indukcję powstawania zmian endometrialnych. Komórki te przez nieprawidłową migrację mogą znaleźć się poza jamą macicy i wywołać ogniska zapalne. Jednak przyczyny i czynniki odpowiedzialne za to zjawisko są słabo poznane. Dalsze badania nad tym zagadnieniem umożliwią dokładne wyjaśnienie patogenezy endometriozy oraz wprowadzenie leczenia przyczynowego, a nie tylko objawowego.