Utworzenie kategorii godności człowieka (dignitas hominis) przez Hieronima ze Strydonu

Artykuł omawia pojawienie się antropologiczno-aksjologicznej kategorii godności ludzkiej w pismach Jerome'a ze Stridonu. W celu oszacowania oryginalności Jerome'a, artykuł analizuje jego źródła: pisma Orygenesa z Aleksandrii i De officiis Cycerona. Wskazanie na przełomowy moment w historii europejskiego myślenia o godności człowieka, w którym Jerome stworzył później systematycznie stosowaną nazwę dla aksjologicznego statusu człowieka - dignitas hominis, pozwala podważyć dotychczasowe ustalenia funkcjonujące w debacie naukowej, wskazujące na autorów takich jak Augustyn z Hippony czy Leon Wielki jako pionierów w stosowaniu kategorii "godności człowieka". Wykazanie, że kategoria dignitas hominis została użyta po raz pierwszy około 397 roku przez betlejemskiego pustelnika, przesuwa zatem o kilkanaście lat pierwsze znane użycie pojęcia godności ludzkiej w kulturze europejskie.

This article discusses the emergence of the anthropological-axiological catego-ry of human dignity in the writings of Jerome of Stridon. In order to estimate’s Jerome’s originality, the article analyses his sources: writings of Origen of Alexandria and Cicero’s De officiis. Pointing out the watershed moment in the history of European thinking on human dignity, when Jerome created a later systematically applied name for the axiologi-cal status of human beings, dignitas hominis, allows us to undermine the findings so far operating in the scientific debate, which point to authors such as Augustine of Hippo or Leo the Great as pioneers in the application of the category of "human dignity". Showing that the category of dignitas hominis was used for the first time around the year 397 by a Bethlehem’s hermit thus prepones by several years the first occurrence of the concept of human dignity in European culture.