Liability for failure to file for bankruptcy under Article 21(3) of the Bankruptcy Law

The subject of this thesis is the analysis of the liability for failure to file for bankruptcy under Article 21(3) of the Bankruptcy Law, taking into account the interpretation doubts arising on this ground. The aim of this paper is to answer the question whether the liability regime has been designed to protect creditors effectively. First, this paper discusses the aims of bankruptcy proceedings, the economic background of insolvency and the role of liability in question. The conflict of interest and economic factors that affect business decision-making are outlined, in order to justify the need for a specific liability regime that provides a higher level of creditor protection in case of insolvency. Next, the main issues of bankruptcy proceedings are presented, in particular the stages of the proceedings, persons or entities that can be declared bankrupt, the reasons for opening insolvency proceedings and the obligation to file for bankruptcy. The final part of the paper thoroughly discusses the regime of liability for failure to file for bankruptcy under Article 21(3) of the Bankruptcy Law. This part deals with the nature and features of liability, its personal and material scope, within the latter identifying the relevant premises of liability and the burden of proof. The entire study leads to the conclusion that the liability under Article 21(3) of the Bankruptcy Law can be an effective tool to protect creditors in case of the debtor's insolvency. The paper also presents several de lege ferenda observations - proposals that should be implemented as a law to improve the effectiveness of creditor protection. Those observations include broadening the subjective scope of liability and the unification of the liability regime for all entities.

Przedmiotem niniejszej pracy jest analiza odpowiedzialności za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości, uregulowanej w art. 21 ust. 3 Prawa upadłościowego, z uwzględnieniem wątpliwości interpretacyjnych powstałych na tym gruncie. Celem niniejszej pracy jest odpowiedź na pytanie, czy przedmiotowy reżim odpowiedzialności został skonstruowany tak, że może być skutecznym narzędziem ochrony wierzycieli. W pierwszej kolejności przedstawiono cele postępowania upadłościowego, ekonomiczne uwarunkowania upadłości oraz funkcje przedmiotowej odpowiedzialności. Wskazano, że przedstawienie rozkładu interesów oraz ekonomicznych zależności wpływających na podejmowane decyzje biznesowe jest konieczne, aby uzasadnić potrzebę istnienia odrębnego reżimu odpowiedzialności, który zapewnia szczególny poziom ochrony wierzycieli w sytuacji niewypłacalności. Następnie omówiono ogólne zagadnienia postępowania upadłościowego. W szczególności przedstawione zostały etapy postępowania, podmioty, którym przysługuje zdolność upadłościowa, przesłanki ogłoszenia upadłości oraz zagadnienia związane z wnioskiem o ogłoszenie upadłości i obowiązkiem jego złożenia. W końcowej części pracy szczegółowo omówiony został reżim odpowiedzialności za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości uregulowanej w art. 21 ust. 3 Prawa upadłościowego. W ramach tej części przedstawiono ogólne cechy odpowiedzialności, jej zakres podmiotowy oraz przedmiotowy, w ramach ostatniego wyodrębniając poszczególne przesłanki odpowiedzialności, z uwzględnieniem również rozkładu ciężaru dowodu. Całość rozważań pozwoliła na sformułowanie wniosku, że odpowiedzialność przewidziana w art. 21 ust. 3 Prawa upadłościowego może być skutecznym narzędziem ochrony wierzycieli na wypadek niewypłacalności dłużnika. W pracy zaprezentowano również szereg uwag de lege ferenda, mających na celu zwiększenie skuteczności ochrony wierzycieli, dotyczących m.in rozszerzenia zakresu podmiotowego odpowiedzialności oraz ujednolicenia reżimu odpowiedzialności w stosunku do wszystkich podmiotów.