Badania nad komunikacją międzykulturową : dotychczasowe paradygmaty i perspektywy badawcze

The article gives an overview of past and present intercultural communication studies based on a review of journal articles from the last decade. It also introduces a qualitative approach to studying cultural encounters and learning processes in organizations through narrative inquiry and narrative analysis. We propose that this narrative approach should be moved closer to the intercultural communication realm because it may serve as a tool for getting access to and achieving an understanding of how culturally diverse individuals tell about and reflect upon cultural encounters. The process of storytelling allows narrators to (a) re-experience and reflect on their (inter)cultural encounters, (b) give sense to those experiences, and (c) make sense of their current and previous psychological needs, perceptions of and expectations toward contacts with cultural Others. Analysis of stories about critical cultural encounters in a specific context allows the researcher to gain deeper insight into the process of intercultural communication whereby individuals make sense of challenging cultural experiences and construct their identity and potentially engage in cultural learning processes.

W artykule zaprezentowano przegląd badań z zakresu komunikacji międzykulturowej, opublikowanych w czasopismach naukowych w ostatniej dekadzie. Dodatkowo wprowadzono podejście jakościowe do badania kulturowych doświadczeń i procesów uczenia się w kontekście organizacyjnym, określane w literaturze jako badanie narracyjne. Proponujemy, by podejście narracyjne zostało wykorzystane w badaniach nad komunikacją międzykulturową, gdyż oferuje narzędzia dające dostęp do sposobów, w jakie uczestnicy komunikacji opowiadają o swoich międzykulturowych doświadczeniach, do refleksji na ich temat, więc metoda narracyjna umożliwia ich głębsze zrozumienie. Proces opowiadania historii daje narratorowi okazję (a) na nowo przeżyć (między)kulturowe doświadczenia, (b) nadać znaczenie tym doświadczeniom, a także (c) zrozumieć obecne i przeszłe potrzeby psychologiczne, sposoby postrzegania siebie i odmiennych kulturowo osób, jak również oczekiwania względem kontaktów z nimi. Analiza opowieści o ważnych z punktu widzenia narratora doświadczeniach kulturowych pozwala badaczowi uzyskać lepszy wgląd w proces komunikacji międzykulturowej, a narratorowi daje szansę zrozumienia przeszłych doświadczeń, konstruowania własnej tożsamości i wzmocnienia procesu kulturowego uczenia się.