"Poezja wzywa do życia" : filozofia życia i filozofia twórczości w późnych wierszach Adama Zagajewskiego (na wybranych przykładach)

Artykułu stanowi próbę rekonstrukcji światoodczucia w późnych wierszach Adama Zagajewskiego w aspekcie dającej się odtworzyć na podstawie tej poezji postawy podmiotu wobec życia. Chodzi zatem o wydobycie w drodze postępowania hermeneutycznego zasadniczych rysów stosunku "ja" lirycznego do egzystencji i uchwycenie aksjologicznego fundamentu rządzącego postawami bohatera. W rezultacie przeprowadzonych analiz zauważono ścisłe powiązania między wpisaną w utwory filozofią życia a filozofią twórczości, pojmowaniem samego aktu twórczego, a przede wszystkim rozumieniem misji poezji we współczesnym świecie. Jako podstawową kategorię w obydwu wymiarach postawy "ja" lirycznego - a więc zarówno w odniesieniu do życia, jak i w odniesieniu do procesu twórczego i powołania poety - wskazano prawdę. W toku analiz zwrócono też uwagę na możliwość odczytywania filozofii Zagajewskiego według klucza metafizycznego oraz interpretacji tej poezji poprzez soczewkę znaczeń religijnych, dyskretnie wpisanych w późne utwory.

The aim of the article is to reconstruct the world-feeling expressed in Adam Zagajewski’s late poems in terms of the subject’s attitude to life. The analyses reveal close connections between the philosophy of life inherent in Zagajew-ski’s works and the philosophy of creativity, the understanding of the creative act as such and, above all, the understanding of the mission of poetry in the modern world. Truth was indicated as the basic category related to the lyrical self’s attitude both to life and to the creative process and the poet’s calling. The article also indicates a possibility of interpreting Zagajewski’s poetry in metaphysical terms, as well as through the lens of religious meanings, discreetly present in his late works.