Wybrane aspekty organizacji tradycyjnego miasta arabsko-muzułmańskiego w kontekście zdrowia publicznego

Celem artykułu jest wskazanie i omówienie wybranych rozwiązań społeczno-przestrzennych tradycyjnego miasta arabsko-muzułmańskiego (miasta charakterystycznego dla obszarów Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu, w okresie klasycznym w dziejach cywilizacji islamu, VIII-XIII w.), które stworzyły warunki oddziałujące pozytywnie na zdrowie jednostek i społeczeństwa (doprowadzenie wody, obecność publicznych i prywatnych toalet, ustrukturalizowanie przestrzeni bazarów oraz ulokowanie cmentarzy poza murami miasta). Jednocześnie do stworzenia takich warunków przyczyniły się regulacje dotyczące aktywności w przestrzeni publicznej miasta, dla których podstawą był koraniczny „nakaz czynienia tego, co jest dobre i zakaz czynienia tego, co złe” (urząd hisby). W kontekście zdrowia publicznego objęły one m.in. kontrolę produkcji żywności, jakości wody i czystości ulic. Mimo iż podstaw dla powyższych rozwiązań należy poszukiwać przede wszystkim w przyjętym modelu świata oraz organizacji ekonomicznej, ze współczesnej perspektywy można postrzegać je w kategoriach higienicznych.