Profesjonalne techniki wzbudzania litości : wizerunek żebraka w literaturze arabskiej i zachodnioeuropejskiej

A subject of professional beggary was evoked many times in both Arabic classical and postclassical literature as well in European literature (from the very end of the Middle Ages). Eight literary works, representative for Arabic and West-European ‘beggary literature’, have been used to present a typology of technics worked out by professional beggars. The typology covers only the frauds, which were based on arousing pity that consequently led to alms giving. Similarity (and very often even identity) of the presented beggar types which find their counterparts in social reality in two different cultures might indicate their archetypal character.

Zarówno literatura arabska okresu klasycznego i poklasycznego, jak i europejska (począwszy od przełomu średniowiecza i epoki nowożytnej) wielokrotnie podejmowały temat żebractwa zawodowego. Osiem wybranych, reprezentatywnych dla „literatury żebraczej” utworów posłużyło do przeprowadzenia typologii żebraczych technik zarobkowania, których podstawowy mechanizm bazował na wzbudzaniu w jałmużnodawcach uczucia litości. Podobieństwo (a bardzo często nawet tożsamość) przedstawionych typów żebraczych korespondujących z modelem osobowym ukształtowanym w warunkach społecznych dwóch różnych kręgów kulturowych może wskazywać na ich archetypowy charakter.