"Anhelli" Juliusza Słowackiego : inicjacje współczesne

The article is an attempt to follow the receptions of a poem by Juliusz Słowacki in the contemporary cultural space. For the last 20 years, another (after the strong fascination of the artists in the period of positivism and Young Poland with the work) growth of interest in Anhelli has been observed. Film and theatre directors, musicians and other artists have entered into the dialogue with the poem. In 1999, it served as a basis for a film directed by Grzegorz Królikiewicz; in 2005, it inspired the album titled Anhelli released by the jazz trio led by Włodek Pawlik. Four years later, Słowacki’s poem was put on the stage of Warsaw Theatre Institute, where Barbara Wysocka tried to deal with its "unstageability". Following the recontextualization it became one of the components of the play titled Anhelli. Wołanie produced by the theatre Zar. The above-listed attempts to read the poem by contemporary artists show that Słowacki’s work contains senses and messages which do not only remain topical, but also, as in the moment Anhelli was created, they still constitute quite a challenge for imagination and attention of a reader.

Artykuł stanowi próbę prześledzenia recepcji poematu Juliusza Słowackiego we współczesnej przestrzeni kulturalnej. W ciągu ostatnich 20 lat zaobserwować można ponowny (po silnej fascynacji dziełem twórców w okresie pozytywizmu i Młodej Polski) wzrost zainteresowania Anhellim, z którym artystyczny dialog podjęli m.in. reżyserzy filmowi i teatralni oraz muzycy. W 1999 na podstawie utworu powstał film w reżyserii Grzegorza Królikiewicza; w 2005 roku stał się on inspiracją do nagrania płyty Anhelli przez jazzowe trio pod przewodnictwem Włodka Pawlika. Cztery lata później, poemat Słowackiego trafił na deski warszawskiego Instytutu Teatralnego, gdzie z "niescenicznością"’ dzieła próbowała poradzić sobie Barbara Wysocka. Poddany rekontekstualizacji, został jednym z elementów tworzących spektakl Anhelli. Wołanie wrocławskiego teatru Zar. Wymienione wyżej próby odczytania poematu przez współczesnych twórców pokazują, iż w utworze Słowackiego tkwią sensy i przekazy, które nie tylko nie tracą na swojej aktualności, ale wciąż, tak jak w momencie powstania Anhellego, stanowią dla wyobraźni i uważności odbiorców nie lada wyzwanie.