Tożsamość jednostki a tożsamość zbiorowa w tłumaczeniu

The aim of this paper is to examine the notion of identity and its realization in the language and in translation. The starting point for the analysis is the notion of personal and collective identity and the observed difficulties in translation of its linguistic exponents. Having examined all the given examples, it turns out that the collective identity encoded on the level of the linguistic system – that is understood not as a result of the intentional creation of the individual, but as the fruit of the convention of the linguistic community – appears as the area of special attention during the process of a conscious translation: in order not to lose, as far as possible, the character of the Other, and not to deprive him of the constitutive elements of his identity.

Artykuł stawia sobie za cel zbadanie pojęcia tożsamości i jej realizacji w języku i przekładzie. Punktem wyjścia analizy jest pojęcie tożsamości indywidualnej i zbiorowej oraz zaobserwowane trudności w przekładzie jej językowych wykładników. Z przeglądu przytoczonych przykładów wynika, że tożsamość zbiorowa zakodowana na poziomie systemu językowego – a więc rozumiana nie jako wynik kreacji intencjonalnej jednostki, lecz jako owoc konwencji wspólnoty językowej – jawi się jako obszar, na który należy zwrócić szczególną uwagę podczas procesu świadomego tłumaczenia: aby nie zagubić, w miarę możliwości, specyfiki Innego, by nie pozbawić go konstytutywnych elementów jego tożsamości.

L'articolo si pone come obiettivo quello di riferire il concetto dell’identità, nelle sue articolazioni principali, in relazione alla lingua e alle possibilità della sua traduzione. Il punto di partenza per la presente riflessione è il concetto di identità individuale e di gruppo e l’osservazione delle difficoltà nella resa degli espedienti linguistici che la esprimono. Dalla rassegna degli esempi addotti risulta che l’identità collettiva codificata a livello del sistema linguistico – e quindi intesa non come frutto della creazione intenzionale dell’individuo, ma della convenzione della comunità linguistica – è la dimensione sulla quale bisogna focalizzare l’attenzione durante una traduzione cosciente: per non perdere, se possibile, la specificità dell’Altro, per non privarlo degli elementi costitutitvi della sua identità.