Wadowickie Gimnazjum i Liceum im. M. Wadowity w nowej rzeczywistości społeczno-politycznej lat 1945-1948 : przyczynek do dziejów

Najstarsza wadowicka szkoła średnia rozpoczęła funkcjonowanie na nowo zaledwie kilkanaście dni po zakończeniu wojny w mieście. W pierwszych latach placówka przeżywała prawdziwe oblężenie, uczyło się w niej nawet ponad tysiąc uczniów, którzy byli pozbawieni możliwości edukacyjnych w czasie wojny. Okres 1945-1948 należy określić jako czas tranzycji systemowej, przejście do pełnego stalinizmu przejawiającego się ingerencją w praktycznie każdy element życia społecznego, politycznego. Oświata nie pozostała na uboczu bowiem nowe władze komunistyczne uznały, że ta część rzeczywistości będzie stanowiła doskonałe pole do oddziaływania na młode pokolenie. Stopniowo miały miejsce zmiany programowe, zmiany podręczników, na nowo formułowano cele wychowawcze, wreszcie powstawały nowe, dopuszczone przez władze, organizacje mające skupiać uczniów. Naciskowi ideologicznemu poddani zostali także nauczyciele, którym niedwuznacznie dawano do zrozumienia, iż powinni bardziej angażować się w życie polityczne. Szkoła, także na poziomie lokalnym - jak w Wadowicach - została podporządkowana nowemu, niedemokratycznemu systemowi, który został zainstalowany w powojennej Polsce przy wydatnej pomocy Związku Radzieckiego

The oldest secondary school in Wadowice began its functioning a few days after the end of the war. At first, it was difficult because of the problems with space and the lack of things after the war. In the first years the school was very popular. There were over a thousand students who could not learn at the time of war. 1945-1948 was the time of the changes of the system called Stalinism which inferred in the every single element of the social and political area of life. Education was not put aside because the communist government decided to influence on the young generation. Therefore, some changes in the curriculum, books, aims of education were introduced. There were some new, approved by the government, organisations for students created. The teachers were also invigilated. They were given a suggestion that they should be involved in the political life. The ideology was incorporated during the trainings for teachers or during the small talk after the control of the school. In reality normal school life was unable to lead without all the orders from the government. The school on its local level - also in Wadowice - was subordinated to a new non-democratic system which was introduced by the Soviet Union. The period just after the war was the introduction to Stalinism.